Τα παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νιγρίτα και την Τερπνή
- Στο Βιβλίο του Ν. Πασχαλούδη μαρτυρίες από 2300 επαγγελματίες
Του Δημητρίου Γ. Νάτσιου
Η ιστορική μνήμη το μοναδικό κίνητρο που ώθησε τον συνταξιούχο εκπαιδευτικό Νικόλαο Πασχαλούδη να προχωρήσει την συγγραφή του ένατου βιβλίου του με τίτλο « Παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νιγρίτα και την Τερπνή». Το Βιβλίο παρουσιάστηκε στο κοινό της Νιγρίτας το πρωί της περασμένης Κυριακής 7 Δεκεμβρίου στην αίθουσα «Γ. Κασακόγιας» του δημαρχιακού καταστήματος σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Ελληνικός Ορειβατικός σύλλογος Νιγρίτας ο οποίος στήριξε οικονομικά την έκδοση του βιβλίου. Για τη σημασία και την αξία του εκδοτικού εγχειρήματος μίλησαν ο τέως δήμαρχος Νιγρίτας Δημήτριος Δάπης, ο επίκουρος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Ιωάννης Μπάκας και ο δημοσιογράφος Στέλιος Μπουφίδης. Και οι τρεις ομιλητές αναφέρθηκαν στη σπουδαιότητα συγγραφής των βιβλίων για την τοπική ιστορία ενώ εξήραν την πνευματική και ερευνητική δουλειά του Νίκου Πασχαλούδη ο οποίος κάνει πράξη τον εθελοντισμό στη ζωή του. Πριν ξεκινήσει η εκδήλωση ο συγγραφέας παραχώρησε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο «Σ.Θ» την οποία παραθέτουμε αυτούσια.
Ο πρόεδρος του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Νιγρίτας Αδάμ Σταμπουλής χαιρετίζει την εκδήλωση
ΕΡ: Κύριε Πασχαλούδη ποιοι λόγοι σας ώθησαν να γράψετε το Βιβλίο με τίτλο « Παραδοσιακά επαγγέλματα» στη Νιγρίτα και την Τερπνή ;
Όταν τελείωσα τη συγγραφή του βιβλίου «η Βισαλτία του χθες» είχα αποφασίσει να σταματήσω να γράφω γύρω από την παράδοση του τόπου. Το είπα στη γυναίκα μου ότι θα σταματήσω τη συγγραφή βιβλίων και θα ξεκινήσω από εκεί που άρχισα, δηλαδή να γράφω προσωπικές ιστορίες. Τότε η γυναίκα μου με αιφνιδίασε λέγοντας ότι για διηγήματα έχεις χρόνο. Μου πρότεινε να γράψω για τα επαγγέλματα στη Νιγρίτα. Είχα αντιρρήσεις γιατί έχουν γραφεί πολλά για τα επαγγέλματα, δεν έχουν γραφτεί όμως για τη Νιγρίτα. Αυτά που έχουν γραφτεί σε έντυπα και διαδίκτυο διαπίστωσα είναι συνήθως περιληπτικές περιγραφές, εγώ ήθελα οι περιγραφές να είναι ακριβής και εκτεταμένες. Επίσης είδα ότι υπήρχαν επαγγέλματα στη Νιγρίτα που ασκήθηκαν διαφορετικά από ότι σε άλλες περιοχές.
Ο συγγραφέας Νικόλαος Πασχαλούδης
ΕΡ: Για ποιό λόγο;
Γιατί έτσι ήταν η δομή. Για παράδειγμα οι πλανόδιοι ψαράδες στα παράλια τους ξέραμε με έναν ταβλά στο κεφάλι τους ενώ στη Νιγρίτα γυρνούσαν με ένα κοφίνι στα μουλάρια. Υπήρχαν επαγγέλματα που δεν ασκήθηκαν παντού. Του ανθρώπου που μάζευε χρυσό από τον χείμαρρο της Νιγρίτας της Τερπνής δηλαδή. Αυτοί οι λόγοι με οδήγησαν στη απόφαση να το γράψω. Δεν μπορώ να πω πόσος χρόνος δαπανήθηκε. Αλλά χονδρικά θα σας έλεγα πάνω από τρία χρόνια.
ΕΡ: Ποιοι άνθρωποι σας βοήθησαν για να γράψετε το βιβλίο;
Οι αφηγητές και οι πληροφορητές που ξεπερνούν τους 80. Πρόκειται για παλιούς επαγγελματίες της Νιγρίτας, αλλά και Νιγριτινοί και Τερπινιώτες που είχαν μία καθαρή μνήμη που ανέτρεχε σε βάθος χρόνου πολύ μακριά. Πήρα επίσης πληροφορίες από γραπτές πηγές για τη Νιγρίτα ειδικά. Κατέθεσα και την προσωπική μου εμπειρία γιατί κάποια τα γνώριζα και εγώ. Φωτογραφίες που έδωσαν και φίλοι εκτός Νιγρίτας για αντικείμενα και εργασίες που ασκούνταν και άλλου. Στην περιοχή μας υπήρχε καμίνι για να κάνουν ασβέστι αλλά δεν διασώθηκε τίποτε, βρέθηκαν όμως φωτογραφίες από άλλα καμίνια. Πήρα φωτογραφίες από τον τελευταίο τσαγκάρη της Τερπνής.
ΕΡ: Από τα επαγγέλματα αυτά ποιο μπορεί να ξαναγεννηθεί ;
Δεν μπορώ να πώ ποιο θα ξαναγεννηθεί. Θα σας πώ ένα παράδειγμα. Το μοδιστράδικο έγινε σήμερα ατελιέ των ραφτών, πήρε δηλαδή άλλη οργάνωση. Ο τσαγγάρης δεν βλέπω να ξαναγεννιέται, διότι μετασχηματίστηκε η δουλειά του σε βιομηχανική παραγωγή. Το παπούτσι που έραβε ο τσαγκάρη με την βελόνα του είναι αντιοικονομικό για να γίνει. Το επάγγελμα του καφετζή εκσυγχρονίστηκε. Οι καφετζήδες είχαν παγωνιέρες. Σήμερα αυτό δεν μπορεί να υπάρξει.
ΕΡ:΅Ο στόχος της συγγραφής του βιβλίου σας ποιος είναι;
Η ιστορική μνήμη, Μόνο οικονομικός δεν είναι, Μερικοί από τους ανθρώπους που έχουν συμβάλλει για να γραφτεί το βιβλίο ορισμένοι έχουν αποδημήσει, αν δεν τους είχαμε προλάβει οι μνήμες του θα είχαν χαθεί.
ΕΡ: Το παρόν και το μέλλον της Νιγρίτας ποιο είναι;
Δεν μπορώ να σας πώ ότι είμαι αισιόδοξος. Ξέρω ότι η Νιγρίτα γνώρισε περιόδους οικονομικής άνθησης, ήταν γνωστή στην κεντρική Ευρώπη και τα βαλκάνια χάρις τα μεταξωτά και άλλα υφαντά που παρήγαγε με την Βιοτεχνία της αλλά ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος και οι καταστροφές στη Νιγρίτα σταμάτησαν αυτή την παραγωγή και δεν μπόρεσε να ξαναγεννηθεί κάτι παρόμοιο. Η Νιγρίτα είχε επίσης ανθηρή βιοτεχνία στο μεσοπόλεμο αυτές μετεξελίχθηκαν και μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη. Οι τσαγκάρηδες έγιναν πωλητές παπουτσιών.