Η μαθηματικός πληροφορικής Ειρήνη Βουτσκόγλου ενημερώνει τους αναγνώστες και χρήστες του διαδικτύου
Το διαδίκτυο η νέα τάξη πραγμάτων στην πληροφόρηση και την ενημέρωση
Του Δημητρίου Γ. Νάτσιου
Η κυρία Ειρήνη Βουτσκόγλου καθηγήτρια μαθηματικός με μεταπτυχιακές σπουδές στα πληροφοριακά συστήματα και εξειδίκευση στην αξιοποίηση της τεχνολογίας και Ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη συνέντευξη της προς το «Σ.Θ.» αναφέρεται και θίγει ζητήματα της συμμετοχής και της εμπιστοσύνης των χρηστών του διαδικτύου.
Η ίδια σύμβουλος διαδικτυακής πολιτικής, επικοινωνίας, αρθρογράφος τεχνολογίας και διαδικτύου του περιοδικού RAM ενημερώνει και καθοδηγεί στη δημόσια Βιβλιοθήκη με μαθήματα και παρουσιάσεις της χρήσης του διαδικτύου. Έκπληκτη παραδέχεται ότι οι χρήστες του διαδικτύου διατυπώνουν ερωτήματα και ανησυχίες απρόβλεπτες και εύστοχες.
ΕΡ:Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε τόσο εξειδικευμένα με το διαδίκτυο;
Η σχέση μου με την τεχνολογία ξεκίνησε με τις σπουδές μου στο Μαθηματικό τμήμα του ΑΠΘ και η ανακάλυψη του διαδικτύου άρχισε με την αρθρογραφία μου στο περιοδικό Ram. Στη συνέχεια αποφάσισα να αποκτήσω Μεταπτυχιακή Εξειδίκευση στα Πληροφοριακά Συστήματα στο ΕΑΠ και να συνεχίσω να παράγω περιεχόμενο όπως έκανα και για το περιοδικό, αλλά πλέον στο διαδίκτυο και όχι μόνο με τη μορφή κειμένων αλλά και με τη μορφή βίντεο.
Ανήκω στη γενιά που έζησε την γέννηση του web 2.0, του διαδραστικού δηλαδή διαδικτύου, με τα κοινωνικά δίκτυα και τα ιστολόγια, οπότε όλα έπρεπε να ανακαλυφθούν από την αρχή σε αντίθεση με την σημερινή εποχή όπου ήδη υπάρχει ιστορικό οδηγιών και εμπειριών για τους νέους χρήστες.
Επίσης ανήκω στην γενιά που έζησε την γέννηση των επαγγελματικών social media, των επί πληρωμή υπηρεσιών δηλαδή με στόχο την προβολή και την επικοινωνία, οπότε και πάλι αναπόφευκτα έπρεπε να μελετήσω αλλά και να συλλέξω εμπειρίες μέσα από ποικίλα λάθη δικά μου ή άλλων.
ΕΡ: Δικαιολογείτε τη πολύωρη απασχόληση των Ελλήνων στο μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Δεν πρόκειται για χαρακτηριστικό των Ελλήνων αλλά των χρηστών ολόκληρου του κόσμου. Η κοινωνική δικτύωση είναι ένα πακέτο κοινωνικοποίησης, ψυχαγωγίας, προβολής και ενημέρωσης το οποίο αφενός είναι δωρεάν αφετέρου μας προσφέρεται χωρίς να ταλαιπωρηθούμε να πάμε εμείς σε αυτό.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μία εξέλιξη της καθημερινότητας μας όπως κάποτε εξέλιξη ήταν η μετακίνηση με τα αυτοκίνητα, η χρήση πλυντηρίου και χίλιες δυο άλλες καινοτομίες τις οποίες σήμερα θεωρούμε δεδομένες.
ΕΡ: Συμβουλές που θα δίνατε στους χρήστες;
Κάθε νέα δυνατότητα που μας προσφέρεται χωρίς εμφανείς περιορισμούς, απαιτεί από τους χρήστες αν μη τι άλλο ωριμότητα στη διαχείριση της. Είμαι σίγουρη πως αν ζούσαν οι πρώτοι άνθρωποι που οδήγησαν αυτοκίνητο θα έδιναν ακριβώς την ίδια συμβουλή.
Η μόνη διαφορά στο περιβάλλον των Κοινωνικών Δικτύων είναι πως πέρα από την αυτό-διαχείριση απαιτείται σύνεση και στην αυτοδιάθεση. Στο πώς προσφέρουμε τον εαυτό μας στους άλλους. Διότι δεν προβάλουμε απλά τον εαυτό μας. Τον διαθέτουμε και τον εκθέτουμε.
ΕΡ: Διακρίνουμε μια ματαιοδοξία από τους χρήστες του διαδικτύου σε επικίνδυνο βαθμό. Αναρτούν κάθε κίνηση τους, τα προσωπικά τους συναισθήματα, απευθύνονται σε οικογενειακά του πρόσωπα στην κοινή θέα της διαδικτυακής κοινωνίας. Μπορείτε να δώσετε εξήγηση στο φαινόμενο;
Κάθε άνθρωπος που αποκτά ξαφνικά κοινό και μάλιστα κοινό που δεν αποτελείται αποκλειστικά από το οικογενειακό, φιλικό ή επαγγελματικό του περιβάλλον είναι αναμενόμενο πως μπορεί να επιδείξει ποικίλες συμπεριφορές με χαρακτηριστικό την υπερβολή εφόσον βιώνει μία πρωτόγνωρη και υπερμεγέθη αναγνωσιμότητα.
Αυτή η αναγνωσιμότητα συνήθως συνοδεύεται από αποδοχή, χειροκρότημα δηλαδή, και είναι επίσης ανθρώπινο να εμφανιστούν σημάδια ματαιοδοξίας.
Όταν η ματαιοδοξία εξαντλείται στην παρουσίαση μίας υψηλής αυτοπεποίθησης δεν βρίσκω κάτι μεμπτό, εφόσον κανείς δεν εκβιάζει κανέναν να συνδεθεί μαζί του αλλά όταν η ματαιοδοξία γίνεται ναρκισσισμός καταντά κενοδοξία, μας οδηγεί και χάνουμε τον αυτό-έλεγχο μας, εκεί τα πράγματα όντως γίνονται επικίνδυνα.
Εδώ να επισημάνω πως σύμφωνα με την κοινωνική ψυχολογία, η διαφορά ενός ναρκισσιστή με ένα άτομο που διαθέτει υψηλή αυτοπεποίθηση είναι πως ο πρώτος δεν ενδιαφέρεται για τους γύρω του. Αυτή είναι η επικινδυνότητα.
Όσον αφορά την περίπτωση όπου χάνουμε τον αυτό-έλεγχο μας, εκεί η επικινδυνότητα έγκειται στο ότι ουσιαστικά αφήνουμε τον εαυτό μας, τα δεδομένα μας, τις εξομολογήσεις μας βορά στα… πλήκτρα ξένων κι όταν μιλάμε για social χώρους, χώρους κοινωνικοποίησης δηλαδή, αναπόφευκτα δεν εκθέτουμε μόνο το άτομο μας, αλλά και όσους σχετίζονται με εμάς.
ΕΡ: Παραδίδετε μαθήματα στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη. Το ερέθισμα και οι εντυπώσεις σου από την προσέλευση των μαθητών. Ποιες οι απορίες που διατυπώνονται;
Η Βιβλιοθήκη Σερρών μου έκανε την τιμή να μου εμπιστευθεί ένα δημόσιο βήμα με κύρος ώστε να μεταδώσω στους συμπολίτες μου την γνώση και κυρίως τις εμπειρίες μου από την πολύχρονη ενασχόληση μου με το διαδίκτυο.
Ξεκινήσαμε λοιπόν μία σειρά συναντήσεων με θεματικές που αφορούν το διαδίκτυο. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί οι τρεις πρώτες συναντήσεις και μένουν άλλες δύο.
Στις 16 Δεκεμβρίου 2013 και ώρα 6.30 συζητήσαμε για τα Social Media, την επαγγελματική ενασχόληση δηλαδή με το διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα και στις 20 Ιανουαρίου 2014 και πάλι στις 6.30 το απόγευμα συζητάμε για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση.
Η προσέλευση του κόσμου είναι ικανοποιητική αλλά παρατήρησα πως συνήθως επιλέγουν συγκεκριμένες θεματικές που τους ενδιαφέρουν χωρίς να αναγνωρίζουν πως κάθε θέμα σχετίζεται με το άλλο.
Η έκπληξη ήταν πως ενώ θεωρούσα πως θα τους απασχολούσαν συγκεκριμένα ερωτήματα συχνά με εντυπωσίαζαν με προβληματισμούς που ωθούσαν κι εμένα σε περισσότερη σκέψη, αναζήτηση και προβληματισμό.
Το υλικό που έχω δημιουργήσει μέχρι τώρα για τις συναντήσεις αυτές και το οποίο βρίσκεται ήδη δημοσιευμένο στο διαδίκτυο τόσο στο δικό μου site www.divcast.gr όσο και της βιβλιοθήκης έχει απίστευτα μεγάλη απήχηση εφόσον ο αριθμός των θεάσεων [views] συνεχώς αυξάνεται.
Η Βιβλιοθήκη Σερρών λοιπόν έδωσε σε όλους μας την ευκαιρία να βάλουμε ένα σημαντικό λιθαράκι στον ωκεανό της συχνά άναρχης υπερπληροφόρησης στο web, παρέχοντας ενημερωτικό υλικό προσβάσιμο από όλους τους χρήστες.
Κάθε συνάντηση περιέχει μία παρουσίαση πληροφοριών και ακολουθεί συζήτηση. Δεν πρόκειται λοιπόν ακριβώς για μαθήματα. Είναι μία ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων. Τους καλωσορίζω σε έναν κόσμο που έχω ζήσει πολύ κάνοντας δεκάδες λάθη και το στοίχημα είναι να τους πείσω να έρθουν κι αυτοί αλλά πολύ περισσότερο προετοιμασμένοι από όσο ήμουν εγώ όταν έκανα λογαριασμό στο facebook το 2007 ή στο MySpace πολύ πολύ νωρίτερα…
ΕΡ: Δηλώνετε συχνά πως ενοχλείστε όταν αναφέρεται η επικινδυνότητα του διαδικτύου. Μήπως μία τέτοια άποψη είναι επίσης επικίνδυνη;
Το διαδίκτυο αποτελείται από τρία πράγματα: α) Ανθρώπους, β) Περιεχόμενο που παράγουν οι άνθρωποι και γ) Σχέσεις μεταξύ αυτών. Ακόμα και τα προγράμματα που λειτουργούν ώστε να προσφέρουν αυτοματοποιημένα υπηρεσίες, στηρίζονται στα τρία στοιχεία που προανέφερα. Το διαδίκτυο είμαστε εμείς. Οι χρήστες με τους οποίους συνδεόμαστε επιλέγονται από εμάς. Κανείς δεν μας εκβιάζει να συνδεθούμε, να μιλήσουμε ή να αλληλεπιδράσουμε.
Δεν είναι λοιπόν το διαδίκτυο που είναι επικίνδυνο αλλά το γεγονός πως δεν είμαστε ίσως προετοιμασμένοι να διαχειριστούμε τις δυνατότητες του.
Οι χρήστες πρέπει να αντιληφθούν πως το διαδίκτυο έχει πάψει προ πολλού να είναι η παιδική χαρά που φαντάζονται. Είναι μία νέα τάξη πραγμάτων που μας αναγκάζει να ωριμάσουμε και να εξελιχθούμε σαν άνθρωποι, να αποκτήσουμε κριτική σκέψη, επικοινωνιακές ικανότητες και πολλά άλλα εξίσου σπουδαία.
