Όνειρο η μετεγκατάσταση της υπηρεσίας
- Ο αναπληρωτής προϊστάμενος Γ. Τσαρούχας αναλύει στο «Σ.Θ.» την δομή και την δράση της
Του Δημητρίου Γ. Νάτσιου
Τα Γενικά αρχεία του Κράτους Νομού Σερρών λειτουργούν από τον Σεπτέμβριο του 1992. Ιδρύθηκαν με το νόμο 1946/1991 και η πρώτη στέγη της υπηρεσίας υπήρξε το παλιό πνευματικό κέντρο του Δήμου Σερρών το οποίο λειτουργούσε σε χώρο του κτηρίου της παλαιάς δημοτικής αγοράς, στην Πλατεία Εμπορίου. Πολύ σύντομα η νεοσύστατη τότε υπηρεσία μεταφέρθηκε σε ενοικιαζόμενο χώρο σε οικοδομή απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο, το γνωστό ως Μπεζεστένι. Οι ραγδαία αυξανόμενες ανάγκες χώρου απαίτησαν νέα μετεγκατάσταση η οποία έμελλε να είναι και η τελευταία. Έτσι από το1993, τα Γ.Α.Κ.- Αρχεία Νομού Σερρών, όπως είναι γνωστά έως και σήμερα στεγάζονται σε ενοικιαζόμενο σε χώρο στον 4ο όροφο της πολυκατοικίας επί της οδού Υψηλάντου 1 σε έκταση 265 τετραγωγικών ενώ υπάρχει και αποθήκη 75 τετραγωνικών στον πρώτο όροφο της εν λόγω οικοδομής. Η υπηρεσία δεν στελεχώθηκε ποτέ με μόνιμο προσωπικό. Το δυναμικό της αποτέλεσαν αποσπασμένοι υπάλληλοι του ελληνικού δημοσίου, και δη εκπαιδευτικοί. Στα άδυτα μία υπηρεσίας η οποία δεν είναι γνωστή στο ευρύ κοινό ξενάγησε το Σ.Θ.» ο Ιωάννης Τσαρούχας ο οποίος εκτελεί χρέη αναπληρωτή προϊσταμένου. Αποκάλυψε το όνειρο του για την υπηρεσία, την δράση της και την καθημερινή της λειτουργία.
Κύριε Τσαρούχα από πότε λειτουργεί η υπηρεσία και με πόσα άτομα προσωπικό είναι στελεχωμένη;
Παλιές φωτογραφίες από την παράδοση και την τέχνη κοσμούν τους τοίχους των υπηρεσιών των ΓΑΚ Ν. Σερρών
Η Υπηρεσία λειτουργεί από το Σεπτέμβριο του 1992 . Δυστυχώς στην υπηρεσία απασχολούνται δύο αποσπασμένοι υπάλληλοι. Εγώ ο οποίος είμαι φιλόλογος και είμαι αποσπασμένος από το Γυμνάσιο του Λευκώνα εδώ και είκοσι χρόνια και ακόμη ένας άλλος συνάδελφος ο οποίος εργάζεται τα τελευταία δύο χρόνια. Προβλεπόταν επτά οργανικές θέσεις στην υπηρεσία αλλά δεν στελεχώθηκε ποτέ. Υπήρξε ένας διορισμός στο παρελθόν αλλά η διοριζόμενη είχε πετύχει το διορισμό της σε άλλη υπηρεσία, την οποία προτίμησε. Πρώτη αποσπασμένη υπάλληλος των Γενικών Αρχείων του Κράτους Νομού Σερρών ήταν η κυρία Αφροδίτη Πελάγου.
Ποιοι απευθύνονται στην υπηρεσία σας και τι ζητούν;
Ειδικοί επιστήμονες, υποψήφιοι διδάκτορες, υποψήφιοι για μεταπτυχιακό,άνθρωποι που ασχολούνται με την οικονομική ιστορία και την κοινωνιολογία. Ψάχνουν αρχειακό υλικό από το Νομό Σερρών. Δεχόμαστε επίσης επισκέψεις από σχολεία και μενομωμένους μαθητές για εργασίες τις οποίες αναλαμβάνουν. Επίσης έρχονται και πολίτες που ζητούν στοιχεία από συμβολαιογραφικά ή δικαστικά αρχεία παλιοί υπάλληλοι που χρειάζονται κάποια έγγραφα αλλά και απλοί φιλίστορες.
Από πού αντλείται τα αρχεία σας;
Δουλειά της υπηρεσίας είναι να ελέγχει τις καταστροφές των αρχείων που κάνει το δημόσιο. Καθαρά δημόσιες υπηρεσίες, όλα τα νομικά πρόσωπα δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου που εξαρτώνται από το δημόσιο. Για παράδειγμα εισάγουμε αρχεία από Νοσοκομεία ή τον ΟΑΕΔ. Μας υποβάλλουν μία κατάσταση τι καταστρέφουν και εμείς είτε πάμε επί τόπου και βλέπουμε το αρχειακό υλικό, είτε επιλέγουμε το ιστορικής αξίας από την κατάσταση, το εισάγουμε στην υπηρεσία και στη συνέχεια το ταξινομούμε και το καταγράφουμε στους υπολογιστές.
Έχετε νοιώσει εκπλήξεις στη δουλειά σας;
Πολλές φορές και ευχάριστες και δυσάρεστες. Στα υπόγεια υπηρεσιών όταν πηγαίνουμε βρισκόμαστε μπροστά σε εικόνες όχι και τόσο ευχάριστες. Οι συνθήκες δεν είναι τόσο ωραίες. Βλέπουμε ως και τρωκτικά σε αποσύνθεση για αυτό χρησιμοποιούμε γάντια και μάσκες. Μέσα σε τέτοιους χώρους όμως μπορείς να βρεις σπάνιο αρχειακό υλικό, και αυτή είναι η χαρά μας. Να βρεις μία σπάνια φωτογραφία σαν τις φωτογραφίες που βρήκαμε σε ένα μηχανοστάσιο που χρονολογούνται από το 1908, κάποια κατάστιχα και ξεχασμένους χάρτες.
Ποιο είναι το πιο σημαντικό αρχείο που έχετε στα χέρια σας;
Δεν μπορώ να πω ποιο είναι το πιο σημαντικό αρχείο. Η ερώτηση σας ίσως πρέπει να διατυπωθεί διαφορετικά. Ποιο είναι το αρχείο που έχει τις μεγαλύτερες σειρές εγγράφων, την πιο οργανωμένη πληροφορία δηλαδή. Θα σας έλεγα ότι είναι τα δημοτικά αρχεία του Δήμου Σερρών και του Δήμου Νιγρίτας και κάποια αρχεία της τοπικής αυτοδιοίκησης και της παλιάς νομαρχίας Σερρών.
Ποιο είναι το όνειρο σας για τα αρχεία του κράτους;
Το όνειρο μου είναι να αποκτήσει την κατάλληλη στέγη και από εκεί και πέρα να στελεχωθεί με εξειδικευμένο προσωπικό, δηλαδή με αρχειονόμους, αυτό είναι άλλωστε το μέλλον της υπηρεσίας. Σε έναν άνετο χώρο θα μπορούμε να δεχόμαστε περισσότερο κόσμο και κυρίως την μαθητιώσσα νεολαία που είναι το μέλλον του τόπου μας. Τα τελευταία χρόνια πρέπει να σας πω ότι δεχόμαστε πολλές επισκέψεις από μαθητές δημοτικών και γυμνασίων. Είναι λογικό ως ένα βαθμό διότι έχει εισαχθεί το μάθημα της τοπικής ιστορίας. Επισκέπτονται την υπηρεσία μαθητές αφού γίνει η κατάλληλη προεργασία. Κλείνουμε ραντεβού και φροντίζουμε να παρουσιάσουμε υλικό που έχει σχέση με την εργασία τους. Αδυνατούμε όμως να δεχθούμε πολλούς μαθητές λόγω περιορισμένου χώρου. Δεν μπορούμε να δεχθούμε περισσότερους από 20-30 μαθητές. Δεχόμαστε το κοινό κάθε μέρα από τις εννέα το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι, στο αναγνωστήριο μας.
Κάνατε γνωστό πριν από τρία χρόνια σε κάποια εκδήλωση ότι συγκεντρώθηκαν 2500 φωτογραφίες στα αρχεία σας;
Ναι οι συμπολίτες μας ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μας και δώρισαν στα αρχεία του κράτους Ν. Σερρών τον αριθμό των φωτογραφιών που αναφέρατε. Ήταν κυρίως παλαιοί εκπαιδευτικοί, πολιτικοί, νομικοί που μας χάρισαν τις προσωπικές τους συλλογές και έτσι καταφέραμε να εμπλουτίσουμε το αρχείο των φωτογραφιών μας που σήμερα φθάνουν τις δέκα χιλιάδες.
