Την παραχώρηση κατά χρήση των Ιαματικών Πηγών Θερμών μετά του οικοπέδου και των υπαρχόντων εγκαταστάσεων για πενήντα χρόνια, έναντι συμβολικού τιμήματος, ζητά ο Δήμος Βισαλτίας προκειμένου να αξιοποιηθεί και να αναβαθμιστεί η περιοχή, καθώς τα τελευταία χρόνια διαγράφει φθίνουσα πορεία.
Η υποβολή του αιτήματος εγκρίθηκε το βράδυ της τρίτης (2/6) από το Δημοτικό Συμβούλιο Βισαλτίας, ενώ ήδη κλιμάκιο του δήμου με τη δήμαρχο Αγνή Δουβίτσα, τον διευθυντή Μιχάλη Καρτερό και μέλη του Αστικού Συνεταιρισμού των Θερμών έχει πραγματοποιήσει επαφές στο υπουργείο Οικονομικών και στο ΤΑΙΠΕΔ για να παρουσιάσει την πρότασή του.
Όπως ειπώθηκε, πάντως, και στη συνεδρίαση, κατά τις επαφές διαπιστώθηκε η θετική στάση της κυβέρνησης όσον αφορά την παραχώρηση, γεγονός που καθιστά αισιόδοξη τη δημοτική αρχή για τη τύχη του εγχειρήματός της.
Η πρόταση της δημοτικής αρχής
Σύμφωνα με την εισήγηση:
«Τα Ιαματικά Λουτρά Θερμών του Δήμου Βισαλτίας λειτουργούν περίπου από το 1950 υπό την αιγίδα του Ε.Ο.Τ. και του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. Η λειτουργία των λουτρών μπορεί να διακριθεί ιστορικά, βάσει της αντίστοιχης επισκεψιμότητάς τους, σε τρεις υποπεριόδους διάρκειας είκοσι (20) ετών η κάθε μια.
Συγκεκριμένα, τα λουτρά γνώρισαν μια ιδιαίτερη άνθιση κατά τις δεκαετίες 1951 — 1970, ενώ κατά τις δεκαετίες 1971 — 1990 η κίνηση διατηρήθηκε μεν σε υψηλά επίπεδα, εκδηλώνοντας δε σαφή σημεία πτώσης. Η πτώση αυτή κατά τελευταία είκοσι τέσσερα (24) χρόνια είναι κατακόρυφη, έτσι ώστε σήμερα είμαστε στην δυσάρεστη Θέση να ομιλούμε, κατά γενική ομολογία, για μια εικόνα εγκατάλειψης των λουτρών.
Ειδικότερα, το εμβαδόν του ακινήτου είναι 124.313 τ.μ. και εντός του υπάρχουν ένα ξενοδοχείο, δύο κτίρια που λειτουργούσαν ως υδροθεραπευτήρια κατά το παρελθόν και ένα κτίριο-εμφιαλωτήριο νερού.
Σήμερα, τα δικαιώματα διοίκησης/διαχείρισης και αξιοποίησης των λουτρών κατέχει η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΕΤΑΔ Α.Ε.).
Τα λουτρά διανύουν ήδη εδώ και τουλάχιστον μια δεκαπενταετία μια παρατεταμένη περίοδο παρακμής, με τη λειτουργία τους σε ετήσια βάση να είναι ζημιογόνα. Επιπλέον, τα λουτρά λειτουργούν μόνο πέντε (5) μήνες το χρόνο (ουσιαστικά περίπου δύο) και έχουν ελάχιστους επισκέπτες, εκ των οποίων το 95°/ο είναι ηλικίας άνω των 55 ετών (ηλικιωμένοι λουόμενοι ασφαλιστικών ταμείων) και το 97°/ο προέρχονται από την τοπική αγορά (το 80°/ο αυτών είναι επαναλαμβανόμενοι). Ταυτόχρονα, όσον αφορά τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές του ακινήτου, τα έργα αναβάθμισης είναι ανύπαρκτα, ενισχύοντας περεταίρω την προαναφερθείσα εικόνα παρακμής του συγκεκριμένου τουριστικού προϊόντος, συμπαρασύροντας προς αυτή την κατεύθυνση και την ευρύτερη περιοχή.
Η απαξίωση των πηγών, διαχρονικά και συστηματικά, οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους και ελλείμματα που έχουν περισσότερο να κάνουν με την πελατειακή αντίληψη περί του ρόλου του κράτους και της αυτοδιοίκησης που επικράτησε μεταδιδακτορικά στην χώρα.
Οι κομματικές εξαρτήσεις, η πρόσδεση σε, κάθε φορά συγκεκριμένα ανάλογα με τη συγκυρία, οικονομικά συμφέροντα, η διάβρωση και κομματικοποίηση του διοικητικού μηχανισμού, η καθήλωση της αυτοδιοίκησης σε ρόλο κομπάρσου, αποτελούν βασικές αιτίες για την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα.
Με αυτήν την έννοια, κάποιος θα μπορούσε να πει ότι η απαξίωση αυτή, υπήρξε σκόπιμη και, σε κάθε περίπτωση, βόλευε να διατηρείται επί μακρόν, ώστε να καταλήξουμε στα μέχρι πρότινος δεδομένα όπου η παραχώρηση σε ιδιώτες επενδυτές προβάλλονταν ως η μοναδική λύση προς αξιοποίηση. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου μετά την απελευθέρωση των υπηρεσιών υγείας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ιαματικός –θερμαλιστικός τουρισμός ευεξίας, θα παίξει ένα σημαντικότατο ρόλο διεκδικώντας εν δυνάμει 20-24 εκατομμύρια πολιτών που διακινούνται για τον σκοπό αυτό
Είναι σαφές ότι η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί στον τόπο μας.
Αίτημα της Δημοτικής Αρχής είναι η ανάπτυξη δράσεων για την εκμετάλλευση των ιαματικών νερών και λουτρών της περιοχής καθώς και του φυσικού μεταλλικού νερού και η επιστροφή της περιοχής σε μια παραδοσιακή ενασχόληση των κατοίκων της κατά τις δεκαετίες 1950 — 1990, η οποία οδήγησε τον τόπο σε μια αξιοσημείωτη ευημερία και ανάπτυξη. Στην προοπτική αυτή σημαντικό ρόλο μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει ο ΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ, ΣΥΝ.ΠΕ. του οποίου η βοήθεια και η ενεργή πρωταγωνιστική συμμετοχή στο εγχείρημα αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχία του.
Το θετικό στοιχείο, όσον αφορά στην προσπάθεια αυτή, είναι το γεγονός ότι η υφιστάμενη κατάσταση δεν έχει αφήσει αδιάφορες τόσο την τοπική κοινωνία και τους τοπικούς φορείς, όσο και την κεντρική εξουσία. Οι συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώνονται το τελευταίο διάστημα , φαίνονται ευνοϊκές για την αναμόρφωση των λουτρών και την απαρχή μιας νέας προσπάθειας ανάπτυξης του τόπου.
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΕΤΑΔ Α.Ε.) η οποία έχει στην ιδιοκτησία της τα λουτρά, δίνει πλέον σαφή προτεραιότητα στη βέλτιστη αξιοποίηση της περιουσίας της, μέσω της ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού όπως ιαματικός τουρισμός, τουρισμός ευεξίας, χειμερινός τουρισμός, αθλητικός τουρισμός, κ.α., στοχεύοντας στη στρατηγική συνεργασία Δημόσιου Αυτοδιοίκησης και Ιδιωτικού Τομέα, όπου με σύγχρονα χρηματοοικονομικά εργαλεία και συνάπτοντας συνεργασίες με εταιρείες, η Ε.Τ.Α. Α.Ε. επιδιώκει το βέλτιστο συνδυασμό των δημόσιων και ιδιωτικών πόρων.
Τα κρίσιμα ερωτήματα για μας είναι:
Ποια η προστιθέμενη αξία της όποιας επένδυσης αυτού του τύπου για την τοπική κοινωνία, ποια τα αντισταθμιστικά οφέλη, πως θα προκύψουν, πως θα αποδίδονται και κυρίως, πως θα διατηρηθούν σε βάθος χρόνου;
Η αξιοποίηση των πηγών και των συνοδών εγκαταστάσεων, πρέπει να γίνει από την τοπική κοινωνία με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και φορέων της κοινωνικής – συνεταιριστικής οικονομίας, με κύριους στόχους την προστασία, ανάδειξη, ανάπτυξη και διαχείριση των πηγών και την αναδιανομή των πλεονασμάτων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, της τοπικής παραγωγικής βάσης και της απασχόλησης. Αυτό εκτιμούμε ότι αποτελεί μία γόνιμη και βιώσιμη λύση.
Αυτή η μορφή συνεταιριστικής δράσης, βρίσκεται στην αντίπερα όχθη του, χωρίς όρια, αμείλικτου ανταγωνισμού. Αντί του ανταγωνισμού, της ανταγωνιστικότητας και του ατομικού κέρδους, προτάσσει την αλληλεγγύη, τη συνεργατικότητα και το συλλογικό όφελος. Απέναντι στην ιδιοποίηση του παραγόμενου πλούτου προτάσσει την κοινωνικοποίηση του.
Η εξέλιξη των παραγωγικών μέσων και των νέων τεχνολογιών μας επιτρέπει σήμερα να οργανώσουμε πολύ καλύτερα συνεταιριστικά εγχειρήματα και εγχειρήματα κοινωνικής οικονομίας, με τη συμμετοχή, της αυτοδιοίκησης, ώστε ο πόρος του ιαματικού νερού να αποδίδεται σε όλους και τα πλεονάσματα να αναδιανέμονται στην τοπική κοινωνία.
Οι νόμοι 1667/1986 περί αστικών συνεταιρισμών, 4019/2011 περί κοινωνικής οικονομίας και 3498/2006 περί δυνατότητας διανομής των ιαματικών φυσικών πόρων, θέτουν ένα συγκεκριμένο και αρκετά πλήρες πλαίσιο αξιοποίησης των ιαματικών πηγών της περιοχής, το οποίο, με μερικές τροποποιήσεις, μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά, αλλά και ως «πιλότος» για την ανάπτυξη παρόμοιων συνεταιριστικών εγχειρημάτων και δικτυώσεων με στόχο την αξιοποίηση του δημόσιου πλούτου προς όφελος της κοινωνίας και της παραγωγικής της βάσης και όχι προς όφελος των λίγων.
Σε συναντήσεις που πραγματοποίησε αντιπροσωπεία του Δήμου μας (Δήμαρχος, κ. Δουβίτσα ,Αντιδήμαρχος κ. Αγγελάκης και Διευθυντής του Δήμου κ. Καρτερός)) στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι του ΑΣΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ, ΣΥΝ.ΠΕ.(κ.κ.Βασιλείου Βασίλειος, πρόεδρος και Χριστοδούλου Αναστάσιος, Αντιπρόεδρος ) με τον Πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ κ. Στέργιο Πιτσιόρλα και τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών κ. Δημήτρη Κλούρα– διαπιστώθηκε η βούληση της σημερινής κυβέρνησης για παραχώρηση των Ιαματικών Πηγών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση τους».