«Οι δημοσιογράφοι ευθύνονται για το κατάντημα των ΜΜΕ»
- Συνέντευξη με κριτική διάθεση από τον δημοσιογράφο στον οποίο απονεμήθηκε το βραβείο «Μαρκίδες Πούλιου» 2014 από την ΕΣΗΕΜ-Θ
Του Δημητρίου Γ. Νάτσιου
Στο δημοσιογράφο Χρίστο Ζαφείρη απονεμήθηκε το Βραβείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΜ-Θ “Μαρκίδες Πούλιου” 2014. Η βράβευση πραγματοποιήθηκε στην καθιερωμένη εκδήλωση που διοργανώνει κάθε χρόνο ανήμερα τα Θεοφάνια η ΕΣΗΕΜΘ στα γραφεία της στη οδό στρατηγού Καλλάρη 5. Το βραβείο στον Χρίστο Ζαφείρη απένειμε ο αντιπρόεδρος του Μορφωτικού ιδρύματος της ΕΣΗΕΜ-Θ Ηλίας Κουτσούκος. Μετά το πέρας της εκδήλωσης ο Χρίστος Ζαφείρης απάντησε σε ερωτήματα του «Σ.Θ.» που άπτονται του δημοσιογραφικού λειτουργήματος. Εμφανίστηκε συγκινημένος για την τιμητική διάκριση που του έγινε από τους συναδέλφους του. Τολμά πάντως και ασκεί κριτική στο δημοσιογραφικό κόσμο λέγοντας ότι οι δημοσιογράφοι μετά το 1989 χρονιά της έκρηξης της ιδιωτικής τηλεόρασης εκχώρησαν ισχύ μέγιστη στο κύκλο των εκδοτών- επιχειρηματιών και δεν ανταποκρίθηκαν στο κοινωνικό τους ρόλο. Διαβλέπει ότι το μέλλον στη δημοσιογραφία μόνο στο διαδίκτυο και πιστεύει ότι η μόνη ελπίδα για να ανακάμψει ο τύπος είναι να μετεξελιχθεί σε τύπο της έρευνας και της γνώμης. Αναπολεί και θυμάται με νοσταλγία τη εποχή που εργαζόταν στο ανταποκριτικό γραφείο του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη το οποίο υπηρέτησε 25 χρόνια και το οποίο έκλεισε πριν ένα μήνα περίπου. «Ήταν ένα γραφείο ζωντανό που απασχολούσε πολλούς δημοσιογράφους και είχε λόγο και άποψη» θα δηλώσει στο «Σ.Θ.»
ΕΡ: Κύριε Ζαφείρη τι αισθανθήκατε για το βραβείο «Μακρίδες Πούλιου» το οποίο σας απονεμήθηκε;
Αισθάνθηκα συγκίνηση και ικανοποίηση γιατί είναι ένα βραβείο που προέρχεται από τους συναδέλφους μου που τιμούν στο πρόσωπο μου φαντάζομαι τον αγώνα και τις αγωνίες που κλάδου των δημοσιογράφων. Είμαι επίσης συγκινημένος γιατί το βραβείο φέρει το όνομα των πρωτοπόρων δημοσιογράφων της Μακεδονίας λογίων και εμπόρων «Μαρκίδων Πούλιου» οι οποίοι ίδρυσαν και κυκλοφόρησαν το 1791 στη Βιέννη τη πρώτη σωζόμενη εφημερίδα με τις αρχές του διαφωτισμού, του πατριωτισμού , των ελληνικών αξιών.
ΕΡ: Γιατί ο Τύπος στη Βόρεια Ελλάδα υποβαθμίστηκε πολύ νωρίτερα σε σχέση με τον πανελλαδικό τύπο με την αναστολή της λειτουργίας του εκδοτικού συγκροτήματος Βελλίδη το οποίο εξέδιδε έως το 1996 τις εφημερίδες «Μακεδονία»- «θεσσαλονίκη» και το περιοδικό « Επιλογές»
Είναι πολλοί οι λόγοι και δεν είναι της στιγμής να αναλυθούν, χρειάζεται σε βάθος ανάλυση. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι με τις συνθήκες που συντάσσεται ο γραπτός τύπος έχει κλείσει τον κύκλο του. Είναι ένα βασικό πράγμα αυτό. Το δεύτερο που θέλω να καταθέσω είναι ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να ξαναδούν βασικές αξίες δεοντολογίας, αναζήτησης της αλήθειας και προπαντός προσαρμογή στα νέα δεδομένα, στις νέες τεχνολογίες και το διαδίκτυο. Οι βασικές αρχές της δημοσιογραφίας δεν έχουν αλλάξει. Η αναζήτηση της αλήθειας και η σωστή ενημέρωση είναι σήμερα αναγκαιότητα. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να γίνουν συμπαραστάτες της κοινωνίας γιατί η κοινωνία τους χρειάζεται.
ΕΡ: Μονόδρομος είναι δηλαδή το διαδίκτυο για τα μέσα Ενημέρωσης;
O δημοσιογράφος Χρίστος Ζαφείρης αριστερά με τον δημοσιογράφο του “Σ.Θ.” Δημήτριο Νάτσιο
Ναι, εκτός αν ο γραπτός τύπος μετεξελιχθεί όπως και ο Τύπος της Ευρώπης και της Αμερικής. Δηλαδή έχει βαθιά ανάλυση των γεγονότων και των θεμάτων της επικαιρότητας.
ΕΡ: Τον Νοέμβριο του 2014, πριν λίγους μήνες δηλαδή συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την έκρηξη της ιδιωτικής τηλεόρασης. Κάντε μας μία αποτίμηση των θετικών και των αρνητικών που έφερε στην Ελλάδα η ιδιωτική εμπορική τηλεόραση;
Υπάρχουν θετικά, αλλά και αρνητικά στοιχεία που έφερε η άνθηση της ιδιωτικής τηλεόρασης. Θέλω όμως να τονίσω κάτι άλλο με την ευκαιρία του ερωτήματος σας. Οι δημοσιογράφοι και μιλώ ως μέλος της δημοσιογραφικής οικογένειας έχουμε κάνει αρκετά λάθη. Δυστυχώς δεν πιάσαμε τον ταύρο από τα κέρατα, μείναμε ουραγοί και βοηθοί συμφερόντων και συγκροτημάτων χωρίς να παίζουμε τον πρώτο ρόλο που δικαιούμαστε και πρέπει να επιτελούμε.
ΕΡ: Σήμερα θα προτρέπατε έναν νέο που παίρνει εφόδια από τις δημοσιογραφικές σχολές του πανεπιστημίου να ασχοληθεί με την δημοσιογραφία;
Οι νέοι που σήμερα θέλουν να ασχοληθούν με την δημοσιογραφία αν τελικώς το αποφασίσουν θα δυσκολευτούν πολύ στη ζωή τους. Και τούτο γιατί η πίττα είναι περιορισμένη εκτός αν δημιουργηθούν άλλες συνθήκες και υπάρξει άλλο περιβάλλον.
ΕΡ: Η χρονιά που μας πέρασε έκλεισε στη θεσσαλονίκη στο ανταποκριτικό γραφείο του Δημοσιογραφικού συγκροτήματος Λαμπράκη. Είναι εφικτό να υπάρξουν κάποιες δίκυκλες ασφάλειας ώστε τα μέσα πανελλαδικής εμβέλειας να απασχολούν ένα ελάχιστο αριθμό δημοσιογράφων;
Θέλω να σας πώ ότι όταν άκουσα για το κλείσιμο του γραφείου αυτού συγκινήθηκα παρά πολύ διότι υπήρξα εργαζόμενος 25 χρόνια. Ηταν ένα μεγάλο ανταποκριτικό γραφείο, ζωντανό με πολλούς συναδέλφους και κυρίως με λόγο στη δημοσιογραφική πρακτική. Οσον αφορά την ουσία του ερωτήματος σας θα σας έλεγα επειδή οι εφημερίδες, οι εκδοτικοί οργανισμοί είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις δυστυχώς ακολουθούν τους νόμους της ιδιωτικής επιχείρησης και της αγοράς και κανένας δεν μπορεί να θέσει περιορισμούς, ούτε κάν οι θεσμικοί παράγοντες. Η δημοσιογραφία δεν μπορεί να ασκηθεί με τέτοιους περιορισμούς. Απλά πρέπει να γίνει μία συζήτηση για τον ρόλο των δημοσιογράφων, των ρόλων των μέσων στην κοινωνία που ζούμε και ίσως αλλάξουν παρά πολλά, ακόμη και τα καταστατικά των ενώσεων συντακτών.
