Σε τοίχο “έπεσαν” οι αρχαιολόγοι στον τρίτο θάλαμο
Τα φτερά της ανατολικής Σφίγγας, τμήμα λαιμού της δεύτερης και ψηφιδωτό που συμπληρώνει το κατεστραμμένο ανευρεθέν στον δεύτερο θάλαμο έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι στον Τύμβο Καστά, κατά την αφαίρεση χώματος από τον τρίτο θάλαμο.
Τα ευρήματα, όπως τόνισε η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, επιβεβαιώνουν την αρχική υπόθεση εργασίας πως η επίχωση του μνημείου είναι μεταγενέστερη της κατασκευής του, αν και χρειάζεται συστηματική εργασία για την εξαγωγή συμπερασμάτων.
Την ίδια ώρα, οι ανασκαφείς «έπεσαν» σε τοίχο κι όχι σε μαρμάρινο θύρωμα όπως αναμενόταν, καθώς στο σημείο που έδινε την εντύπωση θυρώματος, έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης, λεπτομέρεια στην οποία οφείλεται η λαθεμένη αρχική υπόθεση.
Μία, ωστόσο, ακόμη υπόθεση εργασίας μπορεί να είναι πως αντί για τοίχο σφράγισης οι αρχαιολόγοι ίσως έρθουν αντιμέτωπο με ένα… δάπεδο σφράγισης, αλλά είναι πολύ νωρίς να λεχθεί οτιδήποτε σχετικό.
Μέχρι στιγμής η εργασία αφαίρεσης των χωμάτων έχει φτάσει κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου και σύμφωνα με τη γεωλογική τομή το βάθος του θαλάμου είναι 7,53 μέτρα.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ενημέρωση της υπεύθυνης Επικοινωνίας Άννας Παναγιωταρέα για τη συνέχιση των εργασιών:
Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου- 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης. Επομένως, δεν υπάρχει θύρωμα στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο.
Σύμφωνα με την γεωλογική τομή, που είχε αποδείξει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου είναι 7,53,-τουλάχιστον κατά 1,50 μ. βαθύτερα από τους προηγούμενους-η ανασκαφική εργασία συνεχίστηκε ως χτες κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.
από τους πωρόλιθους του δαπέδου, μέσα στην αφαιρούμενη επίχωση βρέθηκαν τμήματα των φτερών των Σφιγγών, ένα μέρος από τον λαιμό της δεύτερης Σφίγγας- ίδιας ποιότητας μαρμάρου και εφάμιλλης γλυπτικής αξίας-καθώς και τμήματα από το ελλείπον τμήμα του μοναδικού ψηφιδωτού, με την εικόνα της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, που καλύπτει το δάπεδο του δεύτερου θαλάμου-τρίτου χώρου, πίσω από τις Καρυάτιδες.
Η πρώτη άποψη της διεπιστημονικής ανασκαφικής ομάδας, που προκύπτει από τα μέχρι τούδε στοιχεία, που συγκροτεί η ως τώρα εικόνα της ανασκαφής, όπως η εύρεση της κεφαλής της ανατολικής Σφίγγας στον τρίτο θάλαμο, τέταρτο χώρο, πιθανότατα δίνει απάντηση στο ερώτημα : Αν η κατάχωση των χώρων, με άμμο, καθώς και οι τοίχοι σφράγισης έγιναν στον ίδιο χρόνο με την κατασκευή του ταφικού συγκροτήματος. Πιθανότατα η κατάχωση, αλλά και η κατασκευή του τοίχων σφράγισης, έγιναν σε υστερότερο χρόνο. Και αυτή η υπόθεση εργασίας απαιτεί συστηματική μελέτη.
Στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες η συστηματική αφαίρεση του αμμώδους χώματος.
Τεχνικές παρατηρήσεις
Υλοποιείται το σχέδιο για τη σύνταξη του μεσοπρόθεσμου προγράμματος των απαραίτητων εργασιών και μελετών ,ώστε το ταφικό συγκρότημα να μπορεί να παραμείνει ως έχει για διάστημα ενός έως και τριών ετών, λαμβάνοντας όλες τις επιπλέον φορτίσεις που μπορεί να δεχθεί (σεισμούς, χιονοπτώσεις, κλπ).
Θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στις διατάξεις των μεταλλικών στερεωτικών υποστυλωμάτων, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη και αποτελεσματικότερη πρόσβαση των συνεργείων συντήρησης.
Αναλυτικά, θα δοθεί το πρόγραμμα των εργασιών στην επόμενη ενημέρωση, καθώς και ο χρόνος εντός του οποίου θα υλοποιηθούν οι δράσεις, που μπορεί να επιτρέψουν την ελεγχόμενη και ασφαλή επισκεψιμότητα στον χώρο.
Μετά την ενημέρωση από την κ. Α. Παναγιωταρέα για την πορεία των ανασκαφικών εργασιών, η Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ. Μενδώνη τόνισε από πλευράς της πως δεν είναι δυνατόν να λεχθεί τίποτα για το πρόσωπο που αφορά το ταφικό μνημείο.