Σήμερα Σάββατο, 15 Μαρτίου, Αγαπίου μαρτ., Αριστοβούλου απ., Μανουήλ νεομ. και αύριο Κυριακή 16 Μαρτίου, Β΄ Νηστειών, Γρηγορίου Παλαμά, Ρωμανού, Χριστοδούλου.
Τρεις «άσοι» στα μανίκια
κυβέρνησης και Σαμαρά
Ο Ελληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς προσδοκά το επόμενο διάστημα την ανατροπή της αρνητικής εικόνας της χώρας στο εξωτερικό και στο εσωτερικό.
Δέσμη «θετικών ειδήσεων» με στόχο την αλλαγή της ατζέντας, την υπέρβαση της μονοδιάστατης πολιτικής αντιπαράθεσης επί της οικονομίας αλλά και την ανάδειξη της αμηχανίας τόσο της αξιωματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ όσο και των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης έχει στο «μανίκι» της η κυβέρνηση ενόψει των δίδυμων εκλογών του προσεχούς Μαΐου.
Υπό την προϋπόθεση της ομαλούς ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, κατά τη διάρκεια της οποίας η κυβέρνηση επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει όσα έχουν επιτευχθεί και, ταυτόχρονα, να αποτρέψει το ενδεχόμενο να ανοίξουν νέα μέτωπα στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο, ο σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου προβλέπει ένα «μπαράζ» πρωτοβουλιών που θα έχουν διττό στόχο: αφενός να δώσουν σαφές και πέραν αμφισβήτησης στίγμα για τη σταδιακή μεταβολή των οικονομικών συνθηκών στην Ελλάδα, αφετέρου να διευρύνουν τον ορίζοντα της πολιτικής και κομματικής αντιπαράθεσης και σε πεδία, όπου η κυβέρνηση εκτιμά ότι έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και, παράλληλα, δίνει πειστικές απαντήσεις σε πάγια αιτήματα των πολιτών.
Συνταγματική αναθεώρηση
Ετοιμο να ανοίξει τη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση πριν από τις δίδυμες κάλπες του Μαΐου εμφανίζεται το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς εκτιμά ότι οι πολίτες θα υποδεχθούν θετικά την ανάληψη πρωτοβουλιών για τα μείζονα θεσμικά ζητήματα ενώ εκλείπουν, ως φαίνεται, και οι επιμέρους ενστάσεις που διατύπωνε μέχρι πρότινος ο αντιπρόεδρος κ. Ευάγγελος Βενιζέλος.
Η σχετική πρωτοβουλία θα αναληφθεί σε χρόνο κοντά στο Πάσχα, καθώς στο κυβερνητικό επιτελείο εκτιμούν ότι θα ενισχύσει την πολιτική παρουσία της κυβέρνησης καθώς, πέραν των άλλων, θα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην κατάργηση του σημερινού καθεστώτος ασυλίας που απολαμβάνουν οι βουλευτές, το οποίο και θα περιοριστεί μόνον στα όρια άσκησης των κοινοβουλευτικών τους καθηκόντων, ενώ θα υπάρξει κατάργηση της διάταξης για την αποσβεστική προθεσμία ως προς την ποινική ευθύνη των υπουργών.
Η συνταγματική αναθεώρηση, ωστόσο, αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση και ως προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας, καθώς θα επιδιωχθούν αλλαγές που θα έχουν ως στόχο την απελευθέρωση κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών δυνάμεων.
Ωστόσο, το κυρίαρχο σήμα προς αυτή την κατεύθυνση, ενόψει τουλάχιστον του Μαΐου, θα δοθεί με τις ανακοινώσεις για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Οχι μόνον επιδόματα
Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος αναμένονται περί τις αρχές Μαΐου, τυπικά δηλαδή μετά την επιβεβαίωση των στοιχείων από τη Eurostat. Μέσα από ένα συνδυασμό αναγκαιοτήτων, πιέσεων εκ μέρους της τρόικας και δεσμεύσεων, το κυβερνητικό πακέτο δεν θα περιλαμβάνει μόνον μέτρα εφάπαξ εισοδηματικής ενίσχυσης των χαμηλοσυνταξιούχων και των ενστόλων, όπως έχει δεσμευθεί ο πρωθυπουργός. Θα προβλέπει ακόμη τη χρηματοδότηση καινοτόμων επενδύσεων και προγραμμάτων αντιμετώπισης της ανεργίας, ενώ θα καλύψει και μέρος από τις «τρύπες» που δημιουργούνται από τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών για τα ταμεία.
Το ύψος των εισοδηματικών ενισχύσεων προς συνταξιούχους και ενστόλους δεν αναμένεται να είναι υψηλό, ωστόσο η κυβέρνηση επενδύει στον υψηλό συμβολισμό που έχει η κίνηση επιστροφής ενός μικρού έστω ποσού από αυτά που αφαιρέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Γι’ αυτό, άλλωστε, ο κ. Σαμαράς δεν θα επενδύσει σε αυτό καθεαυτό το ποσό αλλά στην… προοπτική νέων επιστροφών και, κυρίως, μείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων που δημιουργεί η είσοδος της ελληνικής οικονομίας σε ενάρετο κύκλο. Η διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος, που πάντως θα γίνει μετά τις ευρωεκλογές, θα συνδυαστεί με ανακοινώσεις για την πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος αλλά και με τη σταδιακή υλοποίηση των προγραμμάτων μαθητείας, ενισχύοντας έτσι την εικόνα της στροφής προς όσους επλήγησαν πιο σκληρά από την κρίση της τελευταίας πενταετίας.
Μήνυμα από την Ευρώπη
Το Μέγαρο Μαξίμου αναμένει, τουλάχιστον, μία ρητή στήριξη εκ μέρους της Ευρωζώνης στον δρόμο προς τις κάλπες καθώς τόσο η Ευρώπη όσο και η Αθήνα έχουν ανάγκη από ένα καλό μήνυμα ενόψει εκλογών. Η έλευση του, ούτως ή άλλως, υποψηφίου για την Κομισιόν και θερμού υποστηρικτή της Ελλάδας κ. Ζ.-Κ. Γιουνκέρ στην Ελλάδα θεωρείται δεδομένη, ωστόσο στο παρασκήνιο συζητάται το ενδεχόμενο ακόμη πιο ηχηρής υποστήριξης.
Μη σχολιάζοντας τα σενάρια περί επισκέψεων άλλων ηγετών και της Γερμανίδας Καγκελαρίου ή ενός μίνι ευρωπαϊκού συμβουλίου στην Αθήνα, οι συνεργάτες του κ. Σαμαρά κρατούν ως μόνο δεδομένο ότι στις αρχές Μαΐου, η Ευρώπη θα στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι η Αθήνα εξέρχεται από την κρίση. Εστω κι αν οι Ευρωπαίοι θα αποφεύγουν να δεσμευθούν ότι θα… «κουρέψουν» το χρέος.
«Κ»
Συνέχεια αρθρογραφίας του κ. Ιωάννη Βαρβιτσιώτη. Ο κ. Βαρβιτσιώτης έχει εκλεγεί 13 φορές βουλευτής. Συμμετείχε ανελλιπώς σε όλες τις αναθεωρητικές εργασίες του Συντάγματος από το 1963 μέχρι σήμερα. Ηταν εισηγητής της Μειοψηφίας στην αναθεώρηση του Συντάγματος του 2000.
Ασυμβίβαστο βουλευτικού και υπουργικού αξιώματος
Η κυβέρνηση έχει αναγγείλει ότι σύντομα θα παρουσιάσει ολοκληρωμένες προτάσεις για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Με την ευκαιρία αυτή καταθέτω τις δικές μου σκέψεις που έχουν προέλθει από τη μακρά μου παρουσία στον δημόσιο βίο της χώρας αλλά και από τη συμμετοχή μου σε όλες τις διαδικασίες για τις αναθεωρήσεις του Συντάγματος από το 1963 μέχρι σήμερα. Ηδη δημοσιεύθηκε η πρότασή μου για το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Γερουσίας την οποία η κυβέρνηση εισηγείται να ιδρυθεί («Καθημερινή», 28 Φεβρουαρίου 2014).
Οι πάντες –όταν οι ίδιοι δεν είναι ενδιαφερόμενοι– κατηγορούν τις «εξυπηρετήσεις», τα κοινώς λεγόμενα ρουσφέτια. Δεν θα ήμουν ειλικρινής αν δεν αναγνώριζα ότι στη μακρά πολιτική μου διαδρομή υπήρξαν περιπτώσεις που αποδέχθηκα την πίεση που ησκείτο πάντοτε προς την κατεύθυνση αυτή. Ομως σήμερα η αναθεώρηση του Συντάγματος μας δίνει τη δυνατότητα να περιορισθεί το φαινόμενο αυτό που μολύνει την πολιτική μας ζωή. Υστερα από εξαντλητική μελέτη κατέληξα στην άποψη ότι το φαινόμενο αυτό θα μειωθεί αισθητά αν οδηγηθούμε στη θέσπιση ασυμβίβαστου βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητας και ταυτόχρονης απαγόρευσης του υπουργού να είναι υποψήφιος στις αμέσως προσεχείς εκλογές σε οποιαδήποτε εκλογική περιφέρεια της χώρας.
Η λύση αυτή εμφανίζει και πολλά άλλα θετικά στοιχεία:
Πρώτον: Θα βελτιωθεί αισθητά το επίπεδο των εργασιών του Κοινοβουλίου. Διότι με την υπουργοποίηση των κατά τεκμήριο υψηλών προσόντων βουλευτών στερείται το Κοινοβούλιο από τη συμμετοχή στις εργασίες του των πλέον προσοντούχων βουλευτών με αποτέλεσμα το έργο του να είναι κατώτερο του επιθυμητού.
Δεύτερον: Ισχυροποιείται η αρχή της διατήρησης των εξουσιών, αφού πλέον άλλα πρόσωπα θα νομοθετούν και άλλα θα εκτελούν τους νόμους.
Τρίτον: Θα περιορισθούν οι πιέσεις για υπουργοποίηση των βουλευτών οι οποίες μερικές φορές φθάνουν μέχρι εκβιασμού, κυρίως όταν η πλειοψηφία στη Βουλή είναι οριακή, αφού όλοι θα γνωρίζουν ότι η ανάληψη υπουργικών καθηκόντων συνεπάγεται ταυτόχρονη απώλεια της βουλευτικής ιδιότητας, η δε παραμονή στην κυβέρνηση εναπόκειται στην κρίση του πρωθυπουργού.
Τέταρτον: Ο πρωθυπουργός, γνωρίζοντας ότι ο υπουργοποιούμενος χάνει τη θέση του στη Βουλή, είναι βέβαιο ότι θα σχηματίζει την κυβέρνησή του με μακροπρόθεσμη προοπτική. Θα αποφευχθεί έτσι το φαινόμενο των συχνών ανασχηματισμών, κυρίως για την ικανοποίηση μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων, το οποίο όμως μειώνει δραστικά την απόδοση του κυβερνητικού έργου.
Πέμπτον: Ο βουλευτής – υπουργός καλείται ως βουλευτής να ελέγξει το έργο της κυβέρνησης στην οποίαν όμως μετέχει. Ετσι κρίνων και κρινόμενος ταυτίζονται, γεγονός το οποίο όχι μόνο είναι παράδοξο αλλά και απαράδεκτο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και άλλες δυτικοευρωπαϊκές έννομες τάξεις (η γαλλική, η βελγική, η κυπριακή και η αυστριακή) εφαρμόζουν τον θεσμό του ασυμβίβαστου βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητας. Η διαφορά μεταξύ τους, μάλιστα, έγκειται στο γεγονός ότι στη μεν Γαλλία και στην Κύπρο ο υπουργός χάνει τη βουλευτική του ιδιότητα, ενώ στο Βέλγιο και στην Αυστρία ο υπουργοποιούμενος βουλευτής εκπίπτει μεν από το βουλευτικό αξίωμα, το επανακτά, όμως, όταν παύσει να είναι υπουργός. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκδοχή αυτή υιοθετήθηκε από το Α΄ Προσυνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στις 21 Ιανουαρίου 2000. Σύμφωνα και με όσα προαναφέρθηκαν, θεωρώ ότι ένα σύστημα οριστικής απώλειας της βουλευτικής ιδιότητας του υπουργοποιουμένου για το υπόλοιπο της βουλευτικής περιόδου θα είναι προτιμότερο και πρακτικότερο από την προσωρινή απώλεια της ιδιότητας αυτής.
Στο βιβλίο μου «Η αναγκαία αναθεώρηση – Για ένα σύγχρονο Σύνταγμα» (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα – 2006) έχω καταγράψει αναλυτικά τις παραπάνω σκέψεις μου σχετικά με το ασυμβίβαστο βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητας. Σήμερα, ύστερα από νεότερες σκέψεις καταλήγω στην άποψη ότι ο υπουργός δεν θα μπορεί να είναι υποψήφιος στις αμέσως προσεχείς εκλογές σε καμία εκλογική περιφέρεια της χώρας.
Συμπερασματικά: η καθιέρωση του ασυμβίβαστου μεταξύ βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητας συμβάλλει ουσιαστικά στη βελτίωση του επιπέδου των εργασιών του Κοινοβουλίου, αυξάνει την αποδοτικότητα της κυβέρνησης και πλήττει δραστικά το «ρουσφέτι».
Και κάποια προσοχή πάντα χρειάζεται.
Περισσότερα από 450.000 άτομα, που αντιστοιχούν στο 6,5% του ενεργού πληθυσμού (ηλικίες 18 – 64 ετών) ήταν σε φάση εκκίνησης επιχειρηματικής δραστηριότητας το 2012, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ετήσιας έρευνα για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, με τίτλο: «Η Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα 2012-13: Ενδείξεις ανάκαμψης της μικρής επιχειρηματικότητας;» που παρουσίασε σήμερα το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Στο 31% τα «κόκκινα» δάνεια
Στο 31% διαμορφώθηκαν στο τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σύμφωνα με δήλωση τραπεζικού στελέχους στο πρακτορείο Reuters.Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στο τέλος Ιουνίου 2013 ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο 29,3%, ενώ στην καταναλωτική πίστη τα «κόκκινα» δάνεια ανήλθαν στο 43,8%, στη στεγαστική πίστη στο 24% και στα επιχειρηματικά στο 29,4%.
Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι από τον Μάρτιο του 2013 και μετά καταγράφεται σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, εξέλιξη που αντανακλά τη γενικότερη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών.
Εκτιμούν ότι στο τέλος του 2013 οι καθυστερήσεις θα διαμορφωθούν κοντά στο 32% και προβλέπουν ότι η κορύφωση του δείκτη θα πραγματοποιηθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς.
