Αρθρο- Παρέμβαση απο τον πρόεδρο του Δικηγορικού συλλόγου Σερρών
[Του Παναγιώτη Γ . Καρίπογλου*]
Πριν δέκα χρόνια οπότε και έλαβε χώρα η τελευταία απογραφή στην Ελλάδα , ο νομός Σερρών είχε πληθυσμό 176.000 περίπου κατοίκους . Τα πρώτα στοιχεία της φετινής απογραφής δεν προμηνύουν ευχάριστες ειδήσεις . Μέσα στην τελευταία δεκαετία , με την οικονομική κρίση και την έλλειψη οποιασδήποτε ανάπτυξης , φαίνεται ότι ο νομός μας έχει χάσει περίπου 35.000 ή και χειρότερα 40.000 κατοίκους . Αναδεικνύεται έτσι πρωταθλητής στην Ελλάδα σε μείωση πληθυσμού .
Δεν είναι βέβαια δύσκολο να διαπιστώσει κανείς ότι κάθε μέρα γινόμαστε λιγότεροι και πιο φτωχοί . Το κλίμα κατήφειας και προβληματισμού είναι διάχυτο στα πρόσωπα όλων όσων κυκλοφορούν μέσα και έξω από την πόλη των Σερρών . Το βλέπουμε όλοι στις δουλειές μας , στα σχολεία , στην αγορά . Οι νέοι άνθρωποι μεταναστεύουν μαζικά . Οι μαθητές στην περιφέρεια μειώνονται επικίνδυνα και στα χωριά μας δεν υπάρχει ζωή . Αλλά και η πόλη των Σερρών δεν θυμίζει σε τίποτα τον παλιό καλό εαυτό της , όταν μπορούσε και συντηρούσε μια δυναμική αγορά , αλλά και την εστίαση με πολύ περισσότερα καταστήματα .
Και είναι αλήθεια πως όσο ο κάμπος των Σερρών απέφερε κέρδη στους αγρότες μας , αυτοί μπορούσαν να ζήσουν την οικογένεια τους αξιοπρεπώς και να σπουδάσουν τα παιδιά τους χωρίς να χρειάζεται να καλλιεργούν όπως σήμερα δεκάδες εκατοντάδες στρέμματα γης . Με αυτόν τρόπο και η αγορά των Σερρών κινούνταν δυναμικά , αλλά και οι κωμοπόλεις μας , η Νιγρίτα , το Σιδηρόκαστρο , η Ηράκλεια και η Νέα Ζίχνη διατηρούσαν ένα υγιές εμπόριο .
Μετά την κατακόρυφη πτώση του εισοδήματος των γεωργών , ο νομός μας δυστυχώς δεν μπόρεσε να αποκτήσει εναλλακτική πηγή πλούτου . Η πρωτογενής παραγωγή , αυτή που παρέμεινε , αποτελεί και σήμερα το θεμέλιο που στηρίζει όλη την οικονομία μας . Κι όμως τα χρόνια που προηγήθηκαν , όταν ακόμη είχαν αρχίσει να διαφαίνονται οι δυσμενείς εξελίξεις στον γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα , δεν υπήρξε καμία σοβαρή παρέμβαση οργάνωσης , στήριξης και προσανατολισμού όλων αυτών των ανθρώπων που είχαν επενδύσει στην ύπαιθρο . Κινηθήκαμε με τον αυτόματο πιλότο . Επενδύσαμε κυρίως στα σχέδια «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης» , πιστεύοντας πως με τον εκσυγχρονισμό και μόνο της αυτοδιοίκησης θα έρθει η ανάπτυξη παντού . Σήμερα όμως βρισκόμαστε σε οικονομικό και όχι μόνο αδιέξοδο .
Και είναι αλήθεια πως σε ένα τόπο με τέτοιο φυσικό κάλλος , μοναδικά μνημεία και απαράμιλλη ιστορική διαδρομή η επένδυση στον τουρισμό θα μπορούσε να προσφέρει συμπληρωματικό εισόδημα σε αρκετούς συμπολίτες μας . Από την Αμφίπολη μέχρι τα Οχυρά Ρούπελ , από την λίμνη Κερκίνη μέχρι το Σπήλαιο της Αλιστράτης , από το χιονοδρομικό κέντρο του Λαϊλιά μέχρι την παραλία των Νέων Κερδυλίων , λίγες περιοχές της Ελλάδας έχουν να προσφέρουν τόσο πλούσιο τουριστικό πακέτο . Παρόλα αυτά ούτε στον τομέα του τουρισμού δεν υπήρξε και δεν υπάρχει καμία οργάνωση και σοβαρή προώθηση του προϊόντος . Η αυτοδιοίκηση αποσπασματικά και οι ίδιοι οι επαγγελματίες του κλάδου επιχείρησαν κατά καιρούς να προβάλουν τις Σέρρες ως τουριστικό προορισμό .Οι προσπάθειες αυτές όμως δεν είχαν ούτε συνέχεια ούτε συνέπεια .
Φτάνοντας στο σήμερα , σε μια περιοχή με μειωμένο το αγροτικό εισόδημα και χωρίς τουριστικό τομέα , δεν υπάρχει τρίτη πηγή χρηματοδότησης της εγχώριας αγοράς και ανάπτυξης πλην των μισθωτών και των συνταξιούχων . Ανακυκλώνουμε ουσιαστικά τα χρήματά μας . Έτσι η δραματική μείωση του πληθυσμού του νομού μας φαίνεται εύλογη και δεν εκπλήσσει κανένα .
Η κατάσταση αυτή, που προδιαγράφει ένα άσχημο μέλλον για όσους έμειναν και επένδυσαν στον τόπο ελπίζοντας σε κάτι καλύτερο , έχει φυσικά και αιτίες και υπαίτιους . Το πολιτικό προσωπικό του νομού μας, – κάθε βαθμού και μεγέθους – διαχρονικά , δεν προώθησε λύσεις και προτάσεις με προοπτικές, αλλά αρκέστηκε σε έργα που θα ικανοποιούσαν τοπικά και στενά κομματικά συμφέροντα . Πλην ελαχίστων λαμπρών εξαιρέσεων, οι άνθρωποι που θέλησαν να διοικήσουν και να εκπροσωπήσουν το νομό δεν μπόρεσαν να σταματήσουν τον οικονομικό κατήφορο . Επίσης , το ότι ο τόπος επένδυσε σε συγκεκριμένη πολιτική παράταξη πιστεύοντας πως τελικά θα ευνοηθεί από την πάγια αυτή επιλογή του , δυστυχώς αποδείχθηκε εκ των υστέρων μεγάλο λάθος . Θεωρηθήκαμε δεδομένοι γεγονός που συνετέλεσε στο να απαξιωθούμε δραματικά . Επιπρόσθετα, η τοποθέτηση σε καίριες θέσεις του νομού μας προσώπων χαμηλής εμβέλειας και ποιότητας, με μόνο προσόν την κομματική ταυτότητα και υπακοή , είχε ως αποτέλεσμα την απουσία στρατηγικών και αναπτυξιακού προγράμματος για την περιοχή , αφού οι παράγοντες αυτοί έλαβαν τις αποφάσεις τους με μοναδικό κριτήριο το βόλεμα των ημετέρων και την εξυπηρέτηση των κομματικών συμφερόντων , κυρίως δε της κυρίαρχης πολιτικής δυνάμεως . Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε πολλές ακόμη αιτίες και επιλογές που μας έφτασαν στο σημείο αυτό . Δεν είναι όμως το μείζον τούτη την ώρα .
Απέναντι στο τέλμα και στην στασιμότητα όσοι ακόμη ενδιαφέρονται για τον τόπο και το μέλλον του οφείλουν να καταθέσουν προτάσεις , να βγουν μπροστά και να αλλάξουν τη μοίρα των κατοίκων και της περιοχής μας . Οι τοπικοί άρχοντες πρέπει να δώσουν λόγο στους νέους ανθρώπους και να αφουγκραστούν τις ανησυχίες τους . Να τους αξιοποιήσουν παντού και να επιλέξουν για συνεργάτες τους πιο άξιους και όχι τους αρεστούς. Μόνο έτσι μπορούμε να πάμε μπροστά . Όσοι εμπλέκονται στην κεντρική πολιτική σκηνή οφείλουν να διεκδικήσουν τώρα ένα σχέδιο άμεσης δράσης που θα αντιμετωπίσει το νομό Σερρών ως ειδική περίπτωση και θα δώσει κίνητρα για να σταματήσει η πρωτόγνωρη οικονομική ύφεση και η πληθυσμιακή αφαίμαξη . Για να υλοποιηθούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις απαιτείται εγρήγορση και συντονισμός δυνάμεων . Η δυναμική διεκδίκηση έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση την επιλογή των αξιότερων και την μετατόπιση από τη θέση του δεδομένου πολιτικά νομού . Χρειάζονται εν τέλει αλλαγές προσώπων, ιδεών και οράματος . Και φυσικά νέες δυνάμεις που θα βοηθήσουν τον τόπο να αναπνεύσει από την σκοτεινή ομίχλη που τον σκιάζει εδώ και χρόνια .
Οι φορείς των Σερρών και κάθε πολίτης ξεχωριστά είμαστε συνυπεύθυνοι για το μέλλον μας . Στην προσπάθεια για την αναγέννηση του τόπου κανένας δεν πρέπει να λείψει , αλλά όλοι μαζί να δουλέψουμε για να αλλάξουμε όσα μας κρατήσαν πίσω . Ας αναλάβει λοιπόν ο καθένας μας τις ευθύνες του τώρα. Αύριο θα είναι αργά .
*Ο Παναγιώτης Καρίπογλου είναι δικηγόρος Σερρών και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Σερρών