Η εισήγηση του Ε. Ζαπριάνου στην εκδήλωση του Δικηγορικού Συλλόγου Σερρών
Του Ευάγγελου Ζαπριάνου
Περιδιαβαίνοντας τα πρωινά της σχόλης στις παρυφές της Ακρόπολης των Σερρών θα προκαλούσαν την περιέργειά σου οι ήχοι κλασικής μουσικής που διαχέονταν από τα ανοιχτά παραθυρόφυλλα της μονοκατοικίας στον αριθμό 32 της ομώνυμης οδού.
Πλησιάζοντας θα τον έβλεπες να απολαμβάνει βυθισμένος στην αναπαυτική του πολυθρόνα τα ακούσματα των αγαπημένων του συνθετών.
Αργότερα θα τον έβρισκες στα βιβλιοπωλεία της πόλης να αναδιφεί ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα, ένα διήγημα ή ένα δοκίμιο, την ιδιαίτερη αδυναμία του.
Τις εργάσιμες ημέρες από νωρίς θα τον συναντούσες στις αίθουσες των δικαστηρίων και θα προσέλκυε την προσοχή σου ο στέρεος και νομικά τεκμηριωμένος λόγος του, με τον οποίο υπερασπιζόταν και διεκδικούσε τα έννομα συμφέροντα των εντολέων του, διακονώντας με υπευθυνότητα τον λειτουργικό χαρακτήρα του επαγγέλματός του ως συλλειτουργού της Δικαιοσύνης.
Το απόγευμα και μέχρι αργά το βράδυ θα τον έβρισκες στο γραφείο του να μελετά νομικά συγγράμματα και περιοδικά, να αναζητά την κατάλληλη για τις υποθέσεις του νομολογία, σε μια εποχή κατά την οποία έλειπαν παντελώς οι δυνατότητες και εφαρμογές που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία της πληροφορικής στην έρευνα της νομικής επιστήμης και να συντάσσει τα δικόγραφά του με διεισδυτική και συνθετική ικανότητα αλλά και αξιοζήλευτη ακρίβεια στη χρήση της γλώσσας.
Αν μπορούσες θα τον έβλεπες να κοσμεί το βήμα και τα έδρανα του Κοινοβουλίου με τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις, προτάσεις και παρεμβάσεις του σε βαρύνουσας σημασίας νομοσχέδια των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης.
Οι παραπάνω γραμμές σκιαγραφούν την προσωπικότητα ενός παιδιού αγροτών από την Πέτρα της Ανατολικής Θράκης, που στην προσφυγιά τους βρήκαν τη νέα τους πατρίδα στη φιλόξενη γη των Σερρών, στη Νέα Πέτρα, τον γενέθλιο τόπο του τιμώμενου απόψε συναδέλφου Γιώργου Κοσιτζίδη.
Τα πρώτα του γράμματα διδάσκεται στο Δημοτικό Σχολείο Γαζώρου.
Ακολουθούν οι εγκύκλιες σπουδές στο Γυμνάσιο Νέας Ζίχνης και η φοίτησή του, από μια συγκυρία, αφού η μεγάλη του αγάπη ήταν τα μαθηματικά, στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Εκεί διακρίνεται για τη φιλομάθεια, την επιμέλεια και τον ιδιαίτερο ζήλο του στην επιστήμη της Θέμιδος.
Ο καθηγητής της Δημόσιας Οικονομίας Παναγιώτης Δερτιλής εκτιμώντας και αναγνωρίζοντας τα προσόντα αυτά αναθέτει την άμισθη διεύθυνση του σπουδαστηρίου της έδρας του στον νεαρό φοιτητή.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του γνωρίζει τον Κύπριο φοιτητή της Γεωπονικής Σχολής Κυριάκο Μάτση, μετέπειτα αγωνιστή με το ψευδώνυμο «Μιλτιάδης» της θρυλικής Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) κατά την περίοδο της αγγλικής αποικιοκρατίας, αλλά και στοχαστή.
Συνδέεται μαζί του με άρρηκτη φιλία. Διατρέχουν τη Βόρεια Ελλάδα και οργανώνουν διαλέξεις ενημέρωσης για τα δίκαια του Κυπριακού Ελληνισμού, ενώ παράλληλα προσπαθούν να τονώσουν το φρόνημα των κατοίκων των περιοχών που επλήγησαν από τα δεινά του εμφυλίου.
Ακολούθως τον βρίσκουμε Δικηγόρο στο Πρωτοδικείο Σερρών το 1955.
Οι αντιξοότητες που αντιμετώπισε από τα πρώτα του βήματα ενισχύουν την απόφασή του να υπερασπισθεί με σθένος, πάθος και συνέπεια τον αδύναμο, τον απροστάτευτο και τον κατατρεγμένο.
Με τη συνεχή μελέτη, την επιμέλεια αλλά και τη θύραθεν παιδεία, που του προσφέρει η εντρύφησή του στους φιλοσόφους της κλασικής περιόδου, δεν αργεί να αποκτήσει την εκτίμηση και αναγνώριση των συναδέλφων του σ’ έναν επαγγελματικό χώρο άκρως ανταγωνιστικό.
Η συστηματική, μάλιστα, ενασχόλησή του με τον κλάδο του Διοικητικού Δικαίου, που αποτελεί αχαρτογράφητα ύδατα για τους περισσοτέρους συναδέλφους, τον καθιερώνει ως ειδικό σ’ αυτόν.
Τιμάται από τον επιστημονικό του χώρο με την εκλογή του στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου τον Φεβρουάριο του 1967, η θητεία του οποίου όμως ήταν σύντομη, αφού η δικτατορία που ακολούθησε το αντικατέστησε με διορισμένο.
Επακόλουθο της επιστημονικής του αναγνώρισης η καταξίωσή του στη Σερραϊκή κοινωνία.
Εκλέγεται Αντιπρόεδρος της Σερραϊκής Πολιτιστικής Εταιρείας, η οποία πραγματοποιεί τα υψηλού επιπέδου μαθήματα Λαϊκού Πανεπιστημίου με προσκεκλημένους καθηγητές και ακαδημαϊκούς, προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών αλλά και βραδιές κλασικής μουσικής.
Παράλληλα ο χώρος του μαζικότερου αθλήματος τον εκλέγει Αντιπρόεδρο του Πανσερραϊκού, που την περίοδο εκείνη έχει μια αξιόλογη παρουσία και διαδρομή στα μεγάλα σαλόνια του Ελληνικού ποδοσφαίρου.
Την ίδια περίοδο, ο πολιτικός χώρος που ιδεολογικά τον εκφράζει, η Ένωση Κέντρου υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, τον ορίζει Αντιπρόεδρο στην κομματική οργάνωση του νομού.
Στη μεταπολίτευση αποδέχεται πρόταση της Νέας Δημοκρατίας υπό την ηγεσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στα πλαίσια του ανοίγματός της στον κεντρώο πολιτικό χώρο και στελεχώνει το τοπικό ψηφοδέλτιό της στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου του 1974.
Εκλέγεται βουλευτής στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση του Νοεμβρίου του 1977 και ασκεί τα καθήκοντά του με τις αδιαπραγμάτευτες γι’ αυτόν, όμως τόσο πολύπαθες στον τόπο μας, αρχές της ισονομίας και ισοπολιτείας.
Πορεύεται με τα δικά του μέτρα που προηγούνται της εποχής του.
Για τελευταία φορά είναι υποψήφιος στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1981.
Παρά τη σύντομη κοινοβουλευτική του θητεία ανατρέχοντας στα πρακτικά των συνεδριάσεων της Βουλής θα βρούμε τις τεκμηριωμένες εισηγήσεις του σε κρίσιμα νομοσχέδια καίριας βαρύτητας υπουργείων.
Είχα την εύνοια της μοίρας να μοιρασθώ μαζί του σκέψεις και θέσεις για ποικίλα, πέραν των νομικών, ζητήματα.
Άκρως ενδιαφέρουσα η θεώρησή του για τα εγχώρια πολιτικά πράγματα. Στις συζητήσεις μας γνώρισα τον συνομιλητή με ευρύτητα πνεύματος, που δεν διακατέχεται από τη μυωπική τους αντιμετώπιση, τις αγκυλώσεις και τις ιδεοληψίες, αλλά πρεσβεύει στους ανοιχτούς ορίζοντες, τη σύνθεση και τη συναίνεση στα μείζονα.
Η υψηλή κομματική του ιδιότητα σε επίπεδο νομού δεν του απέτρεπε την αναγνώριση και κριτική λανθασμένων επιλογών του πολιτικού του χώρου αλλά και τη γενναιότητα της επιδοκιμασίας και παραδοχής εποικοδομητικών θέσεων της άλλης πλευράς, απόρροια της μεστής προσωπικότητάς του.
Η ευγλωττία, η οξυδέρκεια, η υψηλή αίσθηση του χιούμορ, γόνος της ευρυμάθειας και της ευστροφίας, η κριτική σκέψη και ο γλαφυρός λόγος τον συνόδευαν στην καθημερινότητά του.
Υπήρξε μια θελκτική προσωπικότητα με υψηλό φρόνιμα δικαιοσύνης και αυτοπεποίθηση βασισμένη στη στέρεη γνώση.
Ανεπιτήδευτος, απλός και προσηνής, χωρίς ίχνος έπαρσης και αλαζονείας, με μια μεγάλη καφέ δερμάτινη τσάντα στο χέρι, που συμπλήρωνε την προσφιλή του εικόνα ανάμεσα στα μέλη του Συλλόγου μας επί πενήντα πέντε έτη.
Προασπίσθηκε με σθένος το κύρος και την αξιοπρέπεια του δικηγορικού λειτουργήματος.
Συνέδραμε τους νέους συναδέλφους με τον πλούτο των νομικών του γνώσεων και συνέβαλε στην ανανέωση του κομματικού του χώρου σε τοπικό επίπεδο προτείνοντας και υποστηρίζοντας την ανάδειξη νέων προσώπων.
Ποτέ του δεν επιδίωξε τιμές και αξιώματα. Εραστής των τεχνών, διατήρησε σταθερά τον ήπιο χαρακτήρα, την ολύμπια ηρεμία, το χαμόγελο και τη σεμνότητά του.
Γιώργο Κοσιτζίδη,
Έφυγες πριν τρία χρόνια μιαν αυγουστιάτικη μέρα.
Θα σε θυμόμαστε όμως με συγκίνηση και νοσταλγία, γιατί μας έμαθες τι σημαίνει υπευθυνότητα, εντιμότητα, ευθύτητα, αξιοκρατία, μέτρο και φιλομάθεια. Τις αξίες αυτές, που προσδιόρισαν την όλη διαδρομή σου, μετάγγισες μαζί με τον φύλακα άγγελό σου, την πολυαγαπημένη σου σύζυγο Σούζυ, και στα δυο μονάκριβα παιδιά σου, την Έφη και τον Θεόδωρο, και αυτό έχει μεγάλη και ξεχωριστή σημασία για τους γονείς και όχι μόνο.
Τίποτα στη ζωή δεν σου χαρίστηκε. Όλα όσα πέτυχες ήταν καρπός της παιδείας σου, που αποκτήθηκε με πολύ μόχθο, και της ακατάπαυστης εργατικότητάς σου.
Αγαπημένε και αλησμόνητε Γιώργο.
Θεωρώ ότι στο πρόσωπό σου θα ταίριαζαν κατ’ εξοχήν οι άφθοροι στο χρόνο στίχοι του Ευριπίδη:
Όλβιος, όποιος τη γνώση στεριώνει με μελέτη,
ποτέ τους συμπολίτες του δεν κατατρέχει
κι ούτε σχεδιάζει άδικες πράξεις,
αλλά πάντα της αθάνατης φύσης
τον αγέραστο κόσμο στοχάζεται.
Σας ευχαριστώ.
13/01/2023
Ευάγγελος Ν. Ζαπριάνος.
Ο Ευάγγελος Ζαπριάνος είναι δικηγόρος Σερρών και πρώην Νομάρχης