Οι αντοχές των πόλεων στην πανδημία του κορωνοϊού
Του Τηλέμαχου Απταλίδη
Τρεις μήνες συμπληρώθηκαν από την στιγμή που οι αντοχές των πόλεων άρχισαν να δοκιμάζονται από την πανδημία του κορονωϊού (COVID-19).
Ο COVID-19 πέραν της υγειονομικής κρίσης που επέφερε , έχει αξιοσημείωτες επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό της χώρας αλλά και στην οικονομία αυτής , καταδεικνύοντας πόσο καλά προγραμματίζονται και διαχειρίζονται οι πόλεις αντίστοιχες κρίσεις. Ο αντίκτυπος της πανδημίας φανερώνει το βαθμό στον οποίο κάθε πόλη μπορεί να λειτουργεί – ή όχι – ειδικά σε περιόδους κρίσης.
Ο COVID-19 είναι μια τεράστια πρόκληση για πόλεις πλούσιες και φτωχές. Τα μέτρα που λήφθηκαν για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού έχουν τεράστιες επιπτώσεις στους δήμους λόγω της ΜΗ ετοιμότητά τους για μια τέτοια κρίση, κυρίως σε σχέση με την κατάσταση των συστημάτων δημόσιας υγείας και παροχής υπηρεσιών .
Σε κανονικές περιόδους, μπορεί να υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά στα οποία οι πόλεις προσπαθούν, να ανταγωνιστούν και να υπερέχουν σε πανελλαδικό επίπεδο,αλλά ειδικά σε μια περίοδο κρίσης, μια πόλη πρέπει να λειτουργεί “ιδανικά” για τους πολίτες της.
Τι σημαίνει όμως αυτό;
Πώς μπορεί μια λειτουργική πόλη να κάνει τη διαφορά τώρα, σε αυτήν την περίοδο κρίσης;
Μια λειτουργική πόλη σημαίνει ότι: Τα συστήματα διακυβέρνησης και παροχής υπηρεσιών λειτουργούν απρόσκοπτα και αποτελεσματικά. Παρέχει δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας για όλους τους πολίτες, τόσο σε πλούσιες όσο και σε φτωχές γειτονιές. Εργάζεται σκληρά για τη δημιουργία οικονομικών ευκαιριών για κατοίκους και επιχειρήσεις. Δίνει προτεραιότητα στη συμμετοχή και την ένταξη όλων στην κοινωνία. Σχεδιάζει πολιτικές και λαμβάνει αποφάσεις, που δημιουργούν μια ενθαρρυντική και ευχάριστη ζωή για τους κατοίκους της.
Πώς λειτούργησε λοιπόν η πόλη των Σερρών κατά τη διάρκεια της πανδημίας ;
Στη Ελλάδα, η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων και η καθημερινή διαχείριση της κρίσης δεν ήταν ευθύνη των δήμων. Παρόλα αυτά, ο Δήμος Σερρών ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στη διαχείριση της πανδημίας.Oδήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο της πόλης πήραν μια σειρά από μέτρα όπως το προληπτικό κλείσιμο των σχολείων προκειμένου να γίνει ψεκασμός απολύμανσης των χώρων ( ανεξαρτήτως αν λίγες ώρες αργότερα τα σχολεία ανέστειλαν την λειτουργία τους με κυβερνητική εντολή ), η αναστολή λειτουργίας του Δημοτικού Σταδίου Σερρών όπως και όλων των παραχωρήσεων των Δημοτικών χώρων κλειστών και ανοικτών, από το Δήμο και τους εποπτευόμενους από το Δήμο φορείς, για συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις σε τρίτους φορείς ή ιδιώτες , ηεπέκταση του προγράμματος Βοήθεια στο Σπίτι, με παράλληλες υπηρεσίες προς εξυπηρέτηση των ωφελουμένων,η προμήθεια υγειονομικού υλικού, ημετάδοση ραδιοτηλεοπτικών μηνυμάτων κοινωνικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα για παιδιά και η ενημέρωση
δημοτώνμέσω των τοπικών μέσων ενημέρωσης και τέλος ηλήψη μέτρων στήριξης των Σερραίων επιχειρηματιών .
Σε ποιές συμπληρωματικές ενέργειες θα μπορούσε να προβεί ο δήμος Σερρών,όταν και εφόσον υπάρξει δεύτερο κύμα πανδημίας, με βάση την εμπειρία που έχουμε αποκομίσει;
Αρχικά ο δήμος μας θα πρέπει να εστιάσει το ενδιαφέρον του στον ευάλωτο πληθυσμό, ειδικά στους ηλικιωμένους που κινδυνεύουν περισσότερο από πιθανή έκθεση σε ιούς και κοινωνική απομόνωση. Ο δήμος, με τη βοήθεια των κοινωνικών του υπηρεσιών, σε συνεργασία με την εκκλησία, εθελοντές, ΜΚΟ, δύναται να εξασφαλίσει ότι κάθε ηλικιωμένος κάτοικος άνω των 70 ετών θα απολαμβάνει εξατομικευμένες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης στις αγορές τους για τις ανάγκες φαγητού ή φαρμακείου.
Κύρια ανησυχία θα πρέπει να αποτελούν οι κοινωνικές επιπτώσεις των περιοριστικών μέτρων, όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση και οι διαταραχές της καθημερινής ζωής. Ζητήματα ψυχικής υγείας, ενδοοικογενειακής βίας, μειονεκτούντες νέοι που κινδυνεύουν να μείνουν πίσω και προβλήματα κατάχρησης ουσιών θα είναι βέλτιστο να μπουν στο στόχαστρο εξαρχής με τη δημιουργία ομάδας στήριξης από ειδικούς η οποία θα παρέχει συμβουλές, οδηγίες, ενδεχόμενες λύσεις και ψυχολογική υποστήριξη.
Επίσης, για να διατηρηθεί η ποιότητα του σχολικού συστήματος και της εκπαίδευσης, ο δήμος θα πρέπει να αξιοποιήσει πλατφόρμες ψηφιακής τεχνολογίας,ώστε να είναι δυνατή η δημιουργία ψηφιακών αιθουσών για τους μαθητές.Σε συνεργασία με τα σχολεία να προσφερθεί ο απαιτούμενος εξοπλισμός σε παιδιά που για οικονομικούς ή άλλους λόγους δε διαθέτουν.Να υλοποιήσει προγράμματα επιμόρφωσης για τους υπαλλήλους του οι οποίοι εργάζονται σε σχολεία και αθλητικούς χώρους, για τη διαχείριση μιας μελλοντικής πανδημίας.Επιπλέον, προς όφελος των δημοτών να λειτουργήσει η ψηφιοποίηση πολιτιστικών υπηρεσιών με στόχο τη διατήρηση μιας ενθαρρυντικής αστικής ζωής και τη μείωση των επιπτώσεων στην ψυχική υγεία από την κοινωνική απόσταση και την απομόνωση.
Στο Δημαρχείο θα πρέπει να συσταθεί Ειδική Ομάδα Επιχειρήσεων, η οποία θα συλλέγει δεδομένα μέσω διαφόρων πλατφορμών ψηφιακής τεχνολογίας και θα εκτελεί ανάλυση σεναρίων με στόχο την έγκυρη ενημέρωση για την λήψη αποφάσεων. Παράλληλα,ο Δήμαρχος θα ηγείται μιας Ειδικής Ομάδας Συντονισμού που θα συνεδριάζει καθημερινά για να παρακολουθεί την πρόοδο των συστημάτων διαχείρισης κρίσεων, να προετοιμάζεται για ανάκαμψη και να λαμβάνει έγκαιρες αποφάσεις, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρχει καθημερινή ροή των ενημερωτικών συνεδριών του Δημάρχου σε πολίτες και προσωπικό. Τέλος,η δημοτική αρχή θα είναι σε θέση να συνεχίσει να παρέχει κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας εάν μεταφερθεί ένα μέρος του προσωπικού των υπαλλήλων από μη κρίσιμες σε κρίσιμες λειτουργίες.
Μετά την εμπειρία της πανδημίας η οργάνωση ημερίδας με θέμα τον εντοπισμό, την καταγραφή προβλημάτων διαχείρισης, το σχεδιασμό λύσεων και την κατάθεση προτάσεων με τη συμμετοχή όλων των φορέων του δήμου Σερρών θα βοηθήσει την πόλη και τους συμπολίτες μας στο ενδεχόμενο νέας επίθεσης του ιού.
Εν κατακλείδι, η διαχειριστική προσέγγιση του δήμου Σερρών οφείλει να βασιστεί στο τρίπτυχο λειτουργικότητα, ασφάλεια και διαφάνεια για την λήψη κάθε απόφασης. Αυτή η προσέγγιση θα οδηγήσει σε υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο με τη σειρά του θα διευκολύνει την ικανότητα της ηγεσίας της πόλης να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά σε μια εποχή κρίσης.
