Ομιλητές ο βουλευτής Θ. Καράογλου και ο συγγραφέας Β. Τζανακάρης
Στις 7.30 το βράδυ της Παρασκευής, 27 Οκτωβρίου, στην αίθουσα του Ιερού Ναού των Αγίων Αναργύρων στα Νέα Κερδύλια, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα το Ολοκαύτωμα των Κερδυλίων μέσα από το τελευταίο βιβλίο του σερραίου συγγραφέα Βασίλη Τζανακάρη, “Η Ελλάδα φλέγεται”. Η εκδήλωση πραγματοποιείται με πρωτοβουλία του Δήμου Αμφίπολης, των εκδόσεων ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ και του βιβλιοπωλείου “Σχολαρχείον” και σ΄ αυτή θα μιλήσουν ο βουλευτής Θεόδωρος Καράογλου και ο συγγραφέας, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει ο δήμαρχος Αμφίπολης Κωνσταντίνος Μελίτος.Ο Βασίλης Τζανακάρης ως εκδότης του περιοδικού ΓΙΑΤΙ, ήταν αυτός που το φθινόπωρο του 1980 έκανε γνωστό στο πανελλήνιο το ολοκαύτωμα των Κερδυλίων της 17ης Οκτωβρίου 1941 με μια σειρά από συγκλονιστικά ρεπορτάζ στο περιοδικό του αλλά και ένας από τους κυριότερους συντελεστές του ντοκιμαντέρ “Πεθαίνοντας στα Κερδύλια” που η ΕΤ3 πρόβαλε τον Δεκέμβριο στη σειρά “Η ΕΡΤ στη Βόρεια Ελλάδα”. Το ντοκυμαντέρ υπήρξε η πρώτη επίσημη αναφορά στο έπος της Εθνικής Αντίστασης, το ξεκίνημα της οποίας είχε γίνει στην περιοχή των Κερδυλίων και της Ευκαρπίας. Ως αντίποινα εκείνου του ξεσηκωμού δύο γερμανικοί λόχοι ξεκλήρησαν όλον τον ανδρικό πληθυσμό των δύο χωριών Άνω και Κάτω Κερδύλια, καίγοντάς τα και σκοτώνοντας όλο τον ανδρικό πληθυσμό, περισσότερους από διακόσιους άνδρες. Η εκτέλεση των κατοίκων των Κερδυλίων και η καταστροφή των δύο χωριών θεωρούνται τα πρώτα αντίποινα που πραγματοποίησε “σε κατεχόμενο έδαφος” ο γερμανικό στρατός σε όλα τα Βαλκάνια .Ο συγγραφέας Βασίλης Τζανακάρης, πραγματοποίησε μια πολύχρονη δημοσιογραφική έρευνα γύρω από την εκτέλεση των Κερδυλιωτών, τις αφορμές και τα αίτια που οδήγησαν σ΄ αυτή και κουβέντιασε με δεκάδες μάρτυρες, και πρωταγωνιστές των γεγονότων όπως με τον πρωτοκαπετάνιο της Εθνικής αντίστασης Θανάση Γκένιο (Λασσάνης), που υπήρξε και δάσκαλος στα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια, το γιατρό των Κερδυλίων Φίλιππο Φυλακτό, αλλά και το μέλος της τριμελούς επιτροπής Δημ. Παπάρα, που μετέβη στη Θεσσαλονίκη, σε μια ύστατη προσπάθεια σωτηρίας των δύο χωριών και που αργότερα χρημάτισε πρόεδρος της κοινότητας Ν. Κερδυλίων.Στο βιβλίο εκτός από τις ανακοινώσεις της Ελληνικής χωροφυλακής της Θεσσαλονίκης τις σχετικές με την εκτέλεση των Κερδυλιωτών δημοσιεύεται και η συγκλονιστική μαρτυρία του τότε ενωμοτάρχη της χωροφυλακής Ευκαρπίας, Γιάννη Προκοπάκη, που ακούγοντας τους κρότους των πολυβόλων είχε σπεύσει να δει τι συνέβαινε. Ο Γιάννης Προκοπάκης ήταν ο πρώτος επίσημος εκπρόσωπος της πολιτείας που έφτασε, στο τόπο θυσίας των Κερδυλιωτών.Από αυτή την συγκλονιστική μαρτυρία του που ολόκληρη καταγράφεται στις σελίδες του βιβλίου είναι και το απόσπασμα που ακολουθεί:
[…] Aπό τις επί μέρους τραγικές περιπτώσεις σταχυολογώ μερικές που από το μέγεθος των θρήνων και των οδυρμών με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα: Eδώ στα Kάτω Kερδύλια γυναίκα αναζητούσε πατέρα, σύζυγο, δύο αδέλφια, τρεις κουνιάδους και ένα παιδί 13 χρόνων που είχε την κακή τύχη να έχει πρόωρη ανάπτυξη. Ένας μικρόσωμος παπάς πεσμένος στο έδαφος χτυπιόταν σαν σφαγμένο κοτόπουλο φωνάζοντας “τα παιδάκια μου!”. O παπάς ήταν από την βουλγαροκρατούμενη Kάρυανη Παγγαίου που για να προφυλάξει τα παιδιά του από τους Bουλγάρους πέρασε τη νύχτα της 16ης προς 17 του Oκτώβρη 1941 στα γερμανοκρατούμενα εδάφη και κατέληξε στα Kάτω Kερδύλια… Δεν ξέρω αν προγραμματισμένα ή εντελώς τυχαία είχε καταλήξει στα Κάτω Κερδύλια που ήταν το πρώτο κατοικημένο μέρος που βρήκε στην προσπάθεια διαφυγής του. Μόνο που κάποια ώρα μετά τα μεσάνυχτα, όχι πολύ ώρα αφ΄ ότου είχαν φτάσει στο χωρίο, ακούστηκε το βαρύ ποδοβολητό των γερμαναράδων και στη συνέχεια τα “παιδάκια” του παπά είχαν την ίδια τραγική τύχη μ΄ εκείνα των ντόπιων κατοίκων.
Aπό το πάνω χωριό σε συνάντηση πεθερού και νύφης άκουσα ένα πρόχειρο προσκλητήριο νεκρών: ο ογδοντάχρονος γέρος είχε παρακολουθήσει την εκτέλεση και στη συνέχεια του δώσανε ένα φτυάρι για να ρίξει το χώμα στους δύο σκοτωμένους γιους του, στους δύο γαμπρούς του, στα τρία νεκρά εγγόνια του, σε ένα επίσης σκοτωμένο αδελφό του και σε περίπου δέκα ανίψια του από αδελφές κι αδελφούς. Οι πιο πέρα συγγενείς δεν υπολογίζονται μιας και όλοι τους συνδέονταν με κάποιο βαθμό συγγένειας.