«Δεν θέλουμε να ρισκάρουμε για αυτό μείναμε πίσω» δηλώνει
- Τα λέει έξω απο τα δόντια ο αγρότης απο τη Νέα Πέτρα στη συνέντευξη στο “Σ.Θ.”
Toυ Δημητρίου Γ. Νάτσιου
«Δεν αναλαμβάνουν επιχειρηματικά ρίσκα οι περισσότεροι αγρότες και για αυτό δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την μιζέρια» δηλώνει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Σ.Θ.» ο αγρότης από τη Νέα Πέτρα Κώστας Μυτιλίδης.
Ο ίδιος, πρωτοπόρος παραγωγός, πειραματίστηκε και επιχείρησε να σπάσει το καλλιεργητικό κατεστημένο οργανώνοντας την αμπελοκαλλιέργεια.
Η προσπάθεια του δεν ευδοκίμησε, όπως μας αναφέρει, γιατί τέτοιες προσπάθειες έχουν αποτελέσματα μόνο όταν οργανώνονται στη βάση των ομάδων παραγωγών.
Ο Κώστας Μυτιλίδης προχωρά σε γενναία αυτοκριτική για τον κλάδο των αγροτών, λέγοντας ότι οι Σερραίοι έμειναν πίσω σε σχέση με όμορους νομούς γιατί επαναπαύονται, δεν θέλουν να ρισκάρουν και επιμένουν να προτιμούν καλλιέργειες που είναι ταυτισμένες με τις επιδοτήσεις και έχουν ημερομηνία λήξης.
Πόσα χρόνια ασχολείσαι με τη αμπελοκαλλιέργεια;
Ασχολούμαι 12 χρόνια. Η σκέψη μου ήταν ότι λειτουργούσαμε σε ένα κατεστημένο αγροτικό πλαίσιο και όσο αφορά τις καλλιέργειες. Μιλώ για τις παραδοσιακές καλλιέργειες βαμβάκι, καλαμπόκι, σιτηρά, τεύτλα, κ.λ.π.
Περνούσαν σκέψεις από το μυαλό μου ότι πρέπει να ασχοληθούμε με κάτι μελλοντικό, γιατί φαινόταν ότι οι καλλιέργειες του Βαμβακιού και του τεύτλου θα αντιμετώπιζαν προβλήματα. Σκέφθηκα ότι έπρεπε να πειραματιστώ για το 10% των κτημάτων μου σε μία άλλη καλλιέργεια που θεωρούσα ότι έχει μέλλον. Για αυτό
καλλιεργώ ένα επιτραπέζιο αμπέλι 32 στρεμμάτων. Είναι μία οργανωμένη καλλιέργεια που απευθύνεται στους εμπόρους και κατ΄ επέκταση στις εξαγωγές.
Μετά τόσα χρόνια εμπειρίας και πειραματισμού που έχεις καταλήξει. Άξιζε τον κόπο;
Είχα την σκέψη, πίστευα, ότι θα ακολουθούσαν και άλλοι αγρότες γιατί ένας αγρότης δεν μπορεί να φέρει την άνοιξη. Κάποτε επικρατούσε η άποψη να προχωρήσουμε σε ένα εγχείρημα, αλλά να μην το μάθει κανείς, για να μην ακολουθήσει και πάρει από τα κέρδη μας. Τώρα βλέπουμε στη πράξη ότι ισχύει το αντίθετο. Ότι δηλαδή όσοι περισσότερο είμαστε αυτοί που θα οργανωθούμε σε μία καλλιέργεια, τόσο το εγχείρημα μας θα είναι πιο οργανωμένο, το προϊόν που θα παράγουμε θα είναι πιο ποιοτικό και θα προσελκύσουμε παράλληλα το ενδιαφέρον των εμπόρων για να το πουλήσουμε και να πάρουμε καλή τιμή.
Στη δική μου περίπτωση δεν με ακολούθησε κανείς. Και τούτο γιατί είμαστε σε μία βρεφική κατάσταση. Αυτό συμβαίνει γιατί ο τρόπος σκέψης των περισσότερων αγροτών είναι πανομοιότυπος με τον τρόπο σκέψης των πατεράδων τους. Δυστυχώς οι αγρότες μας, οι περισσότεροι δεν θέλουν να κάνουν ένα βήμα προς το μέλλον.
Δεν θέλουν να κάνουν μία αλλαγή.
Τι φοβούνται;
Φοβούνται το ρίσκο. Έχουν δεθεί, έχουν οργανωθεί στις μονοκαλλιέργειες τα τεύτλα, το βαμβάκι και λιγότερο το καλαμπόκι και φοβούνται να κάνουν αλλαγές. Μπορεί και να μην περνάει από το μυαλό τους να κάνουν τις αλλαγές ή να μην βλέπουν μακριά.
Τα τεύτλα για παράδειγμα φαινόταν ότι θα «τερμάτιζαν» ως καλλιέργεια. Δεν μπορεί ένα προϊόν να κρατηθεί ζωντανό με πολιτικές αποφάσεις. Τα τεύτλα διατηρήθηκαν ως καλλιέργεια με πολιτικές αποφάσεις που διατηρούσαν ανοικτά τα εργοστάσια, ώσπου έκλεισαν. Ανάλογη δοκιμασία πιστεύω θα έχει και το βαμβάκι , πέρα από το γεγονός ότι είναι χρηματιστηριακό προϊόν.
Αυτή τη στιγμή το μόνο που μένει στη τσέπη του Βαμβακοπαραγωγού είναι η συνδεδεμένη και αν κάτι δεν πάει καλά, είτε στην παραγωγή, είτε στη πώληση- επειδή η ψαλίδα του κέρδους είναι πολύ μικρή- θα μηδενιστεί πολύ εύκολα το όποιο κέρδος.
Στην περιοχή σας ευδοκιμεί το κεράσι, αλλά ούτε και με αυτό το προϊόν ευδοκίμησε κάτι; Αυτό που οφείλεται;
Οφείλεται στο γεγονός ότι δεν αποφάσισαν οι νεαροί αγρότες, η δική μου γενιά να κάνει το βήμα μπροστά, ώστε να οργανωθεί σε ομάδες παραγωγών και σε μικροσυνεταιρισμούς. Να κάνουν δηλαδή ομαδικές μεγάλες καλλιέργειες σε καινούργιες ποικιλίες, τις οποίες ζητά το εμπόριο, οι οποίες θα είναι στο προσκήνιο την επόμενη δεκαετία και 20ετία στη ευρωπαϊκή αγορά.
Όλα κολλούν στον τρόπο σκέψης. Το γεγονός, όπως σας είπα, είναι ότι δεν θέλουν να πάρουν ρίσκα, ότι δεν θέλουν να ενημερωθούν διαβάζοντας μία εφημερίδα, δεν θέλουν να δουν τι γίνεται στην παγκόσμια αγορά.
Για να προχωρήσεις σε εγχειρήματα αλλαγών πρέπει να έχεις πολιτική σκέψη, να βλέπεις τι θα χρειαστεί η ευρωπαϊκή αγορά, η αμερικάνικη αγορά , δηλαδή οι αγορές στις οποίες εξάγουμε.
Στο Γάζωρο έμειναν με την παλιά ποικιλία, δεν προχώρησαν όπως η Έδεσσα, η Νάουσα σε νέες ποικιλίες κερασιών, δεν έκαναν ομάδες παραγωγών, δεν έκαναν συνεταιρισμό, ώστε να προχωρήσουν σε διαλογητήριο – συσκευαστήριο, να έρχονται οι έμποροι να παίρνουν και να φεύγουν.
Τι μέλλον βλέπετε λοιπόν. Το γεγονός ότι το αγροτικό εισόδημα είναι καθηλωμένο δεν αφυπνίζει κανέναν να ρισκάρει; Γιατί δέχονται αυτή τη μοίρα;
Σας το είπα, γιατί έτσι έχουν μάθει. Καθόμαστε στα καφενεία και συζητάμε και θέτουμε ερωτήματα όπως τι κάναμε εμείς για να ξεφύγουμε από αυτή την μοίρα, πέρα από το τι έκανε το κράτος, η Ευρώπη αφού βλέπουμε ότι θα τρέξουμε άλλα 100 μέτρα και θα «τελειώσουμε». Ο καθένας σε αυτά τα ερωτήματα απαντά ως εξής: Τι να κάνουμε; Τι να σπείρουμε;
Να ζητήσουν δέκα άνθρωποι από κάποιον να τους ενημερώσει, να ρωτήσει , να ταξιδέψει, τι θα σπείρουν δίνοντας οι ίδιοι 500 ευρώ, τέτοιος τρόπος σκέψης δεν υπάρχει.
Βέβαια αν πάμε δίπλα μας, στα παράκτια χωριά της Περάμου, του Μυρτοφύτου, της Φωλιάς, της Κάρυανης, του Ορφανίου θα δούμε ότι σκέφτονται διαφορετικά.
Εκείνοι παράγουν φρούτα, είναι μέσα στο εμπόριο, ξέρουν τι συμβαίνει στην Ευρώπη και αγωνιούν και αγωνίζονται για κάτι καλύτερο. Αλλάζουν ποικιλίες, παρακολουθούν τα πάντα. Είναι προχωρημένοι αγρότες, όπως και στην Έδεσσα, τη Βέροια και τη Νάουσα, έχουν ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς.
Για μένα το χειρότερο είναι ότι έχουμε καθηλωθεί στα τεύτλα, τα καλαμπόκια, τα βαμβάκια και δεν βλέπουμε μακριά. Είναι θέμα νοοτροπίας και κουλτούρας.
Όλο το χειμώνα συζητάμε τι θα γίνει με τη συνδεδεμένη, τι θα γίνει με τα καλαμπόκια. Εναντιωνόμαστε με τους ξένους για τα καλαμπόκια και τα σιτάρια λες και εμείς είμαστε το κέντρο του κόσμου.
Νομίζουμε ότι όλα τα προϊόντα που έρχονται από έξω, π.χ. τα σιτηρά, γιατί πολλές φορές ακούω ότι έρχονται σιτηρά με φωστοξίνες, ραντισμένα. Είμαι σε θέση να πω ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των μαλακών σιτηρών που έρχονται από το εξωτερικό βγάζουν αλεύρι, τα εισάγουν οι μύλοι για αλεύρι, αν δεν ήταν καλά δεν θα μπορούσαν οι μύλοι να βγάλουν αλεύρι.
Δηλαδή όλα τα περιμένουμε από το κράτος;
Εγώ αυτό βλέπω. Τα περιμένουμε όλα από το κράτος. Πως θα μπορούσαμε θα βγάλουμε αλεύρι αν τα μαλακά σιτηρά που ερχόταν από το Εξωτερικό είχαν φωστοξίνες.
Δεν μπορούμε να δούμε ότι αν φύγουμε από τη οροσειρά του Μπέλλες, του Μενοικίου και πάνω ότι ρίχνει πολλές βροχές. Είναι αλλιώς δομημένες στα κράτη αυτά οι κοινωνίες τους.
Εκεί, όταν πέρασαν από τον Κουμμουνισμό στη Δημοκρατία, τα κτήματα πέρασαν σε κάθε χωριό από τους συνεταιρισμούς σε επιχειρηματίες που τα εκμίσθωσαν. Έτσι 100 και 200 χιλιάδες στρέμματα τα έχουν 1 ή 2 άτομα. Λόγω και των καιρικών συνθηκών, πέρα από α αυτά τα βουνά ρίχνει πολλές βροχές παράγουν στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, στην Ουκρανία και τη Ρωσία δημητριακά χωρίς κόστος, χωρίς πότισμα.
Βγάζουν 600-,700 κιλά μαλακά στάρια χωρίς να τα ποτίζουν, τα ίδια και καλαμπόκια. Για αυτό εμείς δεν μπορούμε να τους ανταγωνιστούμε.
Εμείς πρέπει να φύγουμε από αυτές τις καλλιέργειες και να πάμε σε βιολογικό κύκλο που θέλουν ψηλές θερμοκρασίες. Εκτός από το βαμβάκι υπάρχουν και άλλες καλλιέργειες όπως τα φρούτα, τα λαχανικά. Πρέπει όμως να πάμε σε άλλη φιλοσοφία και να διαθέσουμε το 10% των κτημάτων μας , να κάναμε ομάδες και να πειραματισθούμε σε κάτι άλλο.
Παράδειγμα. Ήρθε στην περιοχή μας μία εταιρεία, μας κάλεσε και ανταποκριθήκαμε 25 άτομα. Επιχειρηματίας έδειξε ενδιαφέρον να παράγουμε δαμάσκηνα με την ονομασία ΚΙΚΟΥ, που είναι μία δική του ποικιλία , τα δαμάσκηνα βανίλιας.
Μας μίλησε ο επιχειρηματίας, ότι πρέπει να βρεθούν ανάλογα στρέμματα και ότι θα μας παρέχει τεχνική υποστήριξη.
Ενδιαφέρον εκδηλώσαμε μόνο δυο άτομα. Σε αυτές τις αναπτύξεις καλλιεργειών ενδιαφέρονται πολλές εταιρείες αλλά εδώ δεν υπάρχει το ανάλογο υπόβαθρο, ώστε να οργανωθεί, να πειστεί ο Σερραίος αγρότης ότι πρέπει να ρισκάρει σε αυτές τις καλλιέργειες.
Για αυτό δεν έχουμε δένδρα, δεν έχουμε καρπούς, δεν έχουμε φρούτα και λαχανικά.
Εν κατακλείδι ο Σερραίος αγρότης δεν θέλει να ρισκάρει. Θέλει να ανεβεί στο τρακτέρ και να πει ότι μπορώ να κάνω σκαλιστήρι 30,40 στρέμματα άνετα. Να κάνει αυτή τη δουλειά δυο τρείς μέρες και η δουλειά του να τελειώσει εκεί.
Θέλουμε να οργώσουμε και σε μία εβδομάδα να τελειώσουμε. Ενώ αυτές οι παραγωγές που σας είπα έχουν συνεχή δουλειά.
